Bu Yazıda Neler Var?
Kas Nedir?
Llflerden oluşan ve kasılmalarıyla vücudun hareketini sağlayan organlar.
İnsanların ve hayvanların vücudunda iskelet dediğimiz bir çatı vardır, çeşitli boy ve biçimdeki organlar bu iskelete bağlanmıştır: Bunlar, kaslardır. Sayıları 600’e yaklaşan kaslar, vücuda biçimini verir ve bütün hareketlerine katılır.
Beyazlar ve kırmızılar
iki türlü kas vardır: 1. Beyaz Kaslar. Düz Kas: Liflerinden meydana gelmiştir, ince katmanlar halinde, içi boş organları (mide, sidik torbası) ve kanalları kaplar; bunlara içorgan kasları da denir.
2. Kırmızı veya Çizgili Kaslar Bunlarda kalın ve kırmızı bir orta kısım (karin) vardır; iki ucu, beyazımtırak ve dar birer kirişle son bulur. Kasların biçimleri çok değişik olabilir: İğ biçimi (kol pazısı), değirmi (göz kapağı kasları), yelpaze biçimi (göğüs kaslan). Kalp, çizgili bir kırmızı kastır, ama ötekilerden tamamen başkadır. Bu kaslar genellikle kemiklere bağlanır (bunun için iskelet kasları da denir), ama kıkırdaklara veya derinin altına da girebilir. Şiddetli bir vuruşla bir kasın lifleri kopacak olursa lif kopmasından söz edilir.
Yarı şaka “Bay Kas” adı verilen ehnnastlkçllerden biri. Bu taşılacak kas gelişimi, vücudun her kası her gün çalıştırılarak elde edilir. Bu çalışmalar günümüzde spor sınırlarını aşan bir gösteriye dönüşmüştür.
Kasların belli başlı özelliği, esneklik ve kasılma yeteneğidir. Kasılma, hareket sinirlerinin aktardığı sinirsel bir akımla olur. Bu hareket sinirleri kas liflerinin üzerine yerleşip bir hareket plağı meydana getirir.
Mide ve bağırsak kaslan gibi düz kaslar ağır ağır ve istem dışında kasılır. Çizgili kaslar ise tersine, beynin emirlerine uyar.
Dinlenme halindeyken kas, tonus denilen kısmi bir kasılma durumundadır. Çalıştığı zaman enerjisini, besinlerden, özellikle de oksijen sayesinde değişime uğrattığı ‘şekerden alır. Artıklannı (özellikle laktik asit) normal olarak kan yoluyla atar. Fazla yoğun bir kas çalışmasında artıklar kasa birikir ve kas yorgunluğu yaratır, bu da, çalışma uzun sürecek olursa, tutulmalara (ağrılı kasılmalar) yol açar. Kramplarda ise aksine, ağrı kısa sürer ve ya soğuktan ya da biçimsiz duruştan ileri gelir.
Bir sol bacağın anatomisini gösteren desen, Davtd Angers’in (1788-1856) çizgisi. Vücudun genel biçimi, kasların yapısına ve boyuna göre oluşur.
Nazik organlar
Miyoloji (kasbilim), anatomi’nin (vücudun çeşitli organlarının incelenmesi) kaslarla İlgilenen dalıdır. Kasları ayrı ayrı sayar ve görevlerini açıklar. Kas cerrahisi yıpranmış, yırtılmış veya kesilmiş kasları onarır Ağır yaralanmalarda (savan yaralıları, ağır yanıklar vb.) organ nakilleri yapar. Masaj İse kasların sağlamlığını ve işlekliğini korur, yorgunluğu giderir.
kas ağrıları
Kas ağrıları, travma kökenli ve genel olabileceği gibi (anormal bir çabadan sonra görülen kırıklık) kısa süreli bir hastalıkla (grip, Bornholm hastalığı) ya da uzun süreli bir hastalıkla (polimiyozit, düğümlü periatrit, evrimli poliartrinin yaygın şekli vb.) bağlantılı da olabilir. Yerel olduklarında çoğunlukla o bölgedeki kasların aşırı gerilimleri sonucudur (lumbago-bel ağnsı-boyun tutulması).
Kas İltihabı (miyozit)
Kas iltihabı, kaslarda oluşan iltihaptır. Enfeksiyon kökenli olabileceği gibi irinli enfeksiyonlar, tüberküloz -virüs ve asalak kökenli de olabilir Trisinoz. sistiserkoz. Hatta bir polimiyozit ya da dermatomiyozit çerçevesinde de ortaya çıkabilir.
Kas geliştirme
Kas geliştirme, kas gücünü ve hacmini geliştirmeyi amaçlayan bir spor antrenmanı biçimidir. Atletin bütün kastarını uyumlu bir biçimde geliştirmesine yönelik olabileceği gibi, belli bir spor dalı için sadece belli kasları geliştirme amacını da güdebilir. Kültürizm, bu yöntemin en son aşamasıdır.
İnsan vücudundaki kasların arkadan görünüşü
Kas Yapıları
Kas, bağ dokularından oluşan ve iki uçta kiriç halinde devam eden bir zarla kaplı organdır. Kas hücreleri kenarlara yakın çok sayıda çekirdek içeren uzun hücrelerdir. Mikroskopla bakıldığı zaman üzerinde düzgün almaşık olarak açık ve koyu bantlar görülür. Elektronik mikroskopla bakıldığında kas hücrelerinin yapısında birbirine benzer ve birbirine paralel uzun kas lifleri kendini gösterir. Kas liflerinin içinde açık bantlarla koyu bantların almaşığı, kısmen birbirini örten değişik kalınlıktaki kas lifçikle-rinden ileri gelir. Kas liflerinin içinde art arda gelen birimlere sarkomer denir. Ve her sarkomer iki Z çizgisi ile sınırlıdır. Elektronik mikroskopla düzenli bir ağ biçiminde görünen Z çizgisi birbirinden ayırdığı iki sarkomerin önce iplikçiklerinin bağlantı yeridir; gerçekten de aktin, troponin ve tropomiyozin adlı üç proteinden oluşan iplikçikler Z çizgisine bağlanır. İnce iplikçiklerle kaim iplikçikler sırayla art arda gelir ve üst üste binişir; hepsi miyozin denen iri bir proteinden oluşur. Bu proteinlerin yerleşimi çok düzenlidir. Sarkomerlerin çevresinde dış zarın içeri çökmesiyle oluşan girintiler ve endoplastik retikulumdan meydana gelen kanallar yer alır.
Kas gevşemesi
Kas gevşemesi çeşitli yöntemlerle sağlanabilir: Telkin (hipnoz), alıştırma (yoga) ya da ilaç. Birkaç madde omuriliği etkileyerek kas gevşemesine neden olabilir: Baklofen, klormazanon, mefenezin, tiokolşikozit, tetrazepam; bunlar aynı zamanda genel yatıştırıcı etki de gösterir.
Kas uru
İki çeşit kas uru vardır:
Birincisi düz kas liflerinden; İkincisi çizgili kas liflerinden oluşur. Birincisi daha çok olur ve özellikle dölyatağmda ve prostatta görülür. Urlar yavaş yavaş gelişir ve tehlikesizdir. Çizgili kas urları, yani radyomi- yomlar, çok ender olur ve çoğu zaman doğuştandır. Kötücül türleri tıbtaki adlarıyla leimiyosarkomlar ve rabdomiyo- sarkom lardır.
