Bu Yazıda Neler Var?
Kontrplak Nedir?
Belirli açılara göre lifleri aykırı ya da çapraz gelecek biçimde üst üste yapıştırılmış ince odun tabakalarında oluşan tahtaya kontrplak denir.
Marangozlar, 19. yüzyılın ortasından beri kaplama tekniği kullanmaktadırlar. Kontrplak yapımı için ilk berat 1884’t e Londra’da alınmışsa da, kontrplak üretimi, özellikle uçak sanayisinde kullanılmak üzere 1. Dünya Savaşı’nda hız kazanmıştır. Bugün bu sanayi ağaç işlerinin ağır sanayisi sayılabilir.
Kontrplak tek sayıda (3, S, 7,9…) ince katlardan oluşur. Genellikle her kat ortadaki ana katın üstüne lif çizgileri bakışımlı olacak biçimde yerleştirilir. Bakışım sağlanırken çizgilerin genişliği, cinsi ve liflerin yönü gözönüne alınır. Kontrplağın her katı tek yaprak olabileceği gibi yan yana ya da üst üste konmuş birkaç yapraktan da oluşabilir.
Kontrplak Nasıl Üretilir?
Kontrplak imalatı önemli malzemeyi gerektirir. Tomruklar soyulmaya elverişli olmalıdır. Bunun için gerekirse buhar kazanlarında yumuşatılır, sonra kabuklan çıkarılır ve soyulmaya uygun boyda parçalara ayrılır. Soyma makinesinde kaplama levhası olarak enli şeritler halinde soyulur. Elde edilen kaplama şeritleri otomatik keskilerle kesilerek kontrplak tahtalarının boyunda ya da eninde parçalara bölünür. Kesim yapılırken aynı zamanda kusurlu yerler de çıkarılır. Bu yapraklar ya da şeritler mekanik kurutucularda kurutulur.
Şeritler tam bir kontrplak katı oluşturacak biçimde yan yana getirilerek birleştirilir. Elde edilen kaplama tahtalarının iki yüzü merdaneli bir tutkal fırçasıyla tutkallanır, sonra bir tutkallı ve bir tutkalsız kat üst üste gelmek üzere yapıştırılarak kontrplak hazırlanır.
Türkiye’de mobilyacılıkta ve marangozlukta kızılağaç, gürgen, kavak ve çam ağacından yapılan kontrplaklar kullanılır. Kontrplaktan ayrıca mobilyacılıkta, doğramacılıkta, marangozlukta, gemi yapımında, prefabrike binalarda, ambalaj sanayisinde, beton kalıbı yapımında, vb. işlerde de yararlanılır.
