Primat Nedir?

Zooloji yani hayvan biliminde insanları, goril, orangutan ve şempanze gibi içerisinde barındıran memeli grubuna “Primat” denmektedir. Yaklaşık 100 türü bulunan ve nemli burunlu maymunlar olarak bilinen Lemursular, Yeni Dünya maymunları olarak bilinen Marmosetgiller, Afrika’da genellikle ağaçlarda yaşayan iri gözlere sahip Galogogiller, Güneydoğu Asya adaları yaşam alanları olan ve gece aktif olan Cadı Makigiller ve küçük, hareketleri son derece yavaş olan kuyruksuz Lorigiller de primat grubu üyeleri olarak kabul edilmektedir.

Primat Ne Demektir?

1758 yılında modern taksonomi yani sınıflandırmanın kurucusu olan Carl Linnaeus tarafından kullanılan Primat kelimesinin Latincesi “Primas”dır. Bu kelime birinci sıra anlamına gelir. Carl Linnaeus’ un bu kelimeyi inanların da içinde bulunduğu sınıflandırma grubuna ad olarak vermesi, canlı türleri arasında insanı üst taksonomide belirtmek içindir.

En eski primat fosili günümüzden 55 milyon yıl öncesine ait olarak bilinse de yapılan çalışmalar 80 milyon yıl öncesini işaret etmektedir. Soy devamını sağlamak için ilkel çağlarda ağaçlarda yaşamaya adapte olan primatların yaklaşık % 80’lik kısmı halen yağmur ormanlarında yaşamaya devam etmektedir. Bu canlıalrın neden ağaçlarda yaşamaya adapte oldukları konusunda araştırmalar günümüzde de devam ettirilmektedir. Araştırmalardan çıkan ve kabul gören görüş, ağaç yaşamında besin bulma konusunda çeşitlilik olduğu yönündedir. Ayrıca ağaçlarda sürdürülen yaşam primatlara korunma da sağlamaktaydı.  

Genel Özellikleri Nelerdir?

• Ağaçlardaki yaşamları nedeniyle genellikle 4 ele sahiplerdir.
• Bazı türleri kuyruklarını denge sağlamak ve tutunmak için kullanırlar.
• Başparmak ve işaret parmakları sadece bu grupta nesneleri kavrama amacıyla evrimleşmiştir.
• En zeki memeli gruptur.
• Bu canlılar düz tırnaklara sahiplerdir. Diğer memeli türlerde ise pençe ve toynak bulunur.
• Hız veya güç gibi konularda dezavantajlara sahip olsalar dahi zeka ile yaratıcılığı birleştirme yetenekleri ile nesne kullanımları avantaj sağlar.
• Bu canlıların göz yapıları öne bakacak şekilde gelişmiştir.
• Korunma amacından ziyade avlanma amaçlı kullanıma uygun göz yerleşim yapısına sahiplerdir.
• Bacak yapıları diğer canlılarla kıyaslandığında daha esnek ve daha fazla hareket kabiliyetine sahiptir.
• Vücutlarında bulunan sinir sistemi diğer türlere kıyasla daha gelişmiştir. Düşünsel beceri bu sinir sistemi ile beslenir.
• Diğer canlılarla kıyaslandığında dik durma eğilimi daha fazladır.
• Bu canlıların beslenme şekli hem etçil hem de otçuldur.
• Diğer canlılardaki içgüdüsel öğrenme davranışı bu canlılarda yerini beynin fonksiyonlarının artması ile öğrenmeye bırakmıştır.
• Öğrenme kabiliyeti ve nesneleri bir amaç uğruna alet olarak kullanabilme becerisi üst seviyededir.
• Bu canlıların beyin hacmi oldukça büyüktür.

Nerede Yaşarlar?

Tüm dünyaya yayılan yaşam alanına sahip olan primatların bazı türleri Güney Amerika, Afrika ve Asya’nın güneyini yaşam alanı olarak seçmişlerdir. Bunun yanı sıra bazı türler ise Meksika’dan başlatıp Japonya’nın kuzeyine uzanan bölgelerde yaşar. Bir primat türü olan insan ise dünyanın hemen her bölgesinde yaşamaktadır.

Primat nedir sorusuna yanıt verdiğimiz bu araştırmamızın ardından hayvanlar dünyası ile ilgili daha fazla bilgi edinmek üzerine sizleri “Hayvanlar” kategorimizdeki diğer yazıları da incelemeye davet ediyoruz.