Bu Yazıda Neler Var?
Kavuk Nedir, Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
KAVUK çuha, keçe ya da bezden yapılıp içi pamukla doldurulan ve çoğunlukla çevresine sarık sanlan bir başlık türüdür.
Kavuk ilk kez Bayezid döneminde (1389-1402) kullanılmaya başlandı. Daha sonra Divan üyeleri ve komutanlar tarafından da giyildi ve yaygınlaştı. Daha çok devlet görevlilerinin, ilmiye sınıfından olanların ve bazı tarikatçıların kullandığı bir başlık türüydü. Halk arasında giyilmezdi. II. Mahmut’un 1828’deki giyime ilişkin düzenlemelerine değin kullanıldı.
Osmanlılar’daki çeşitli başlıkların en uzun süreyle ve en yaygın olarak kullanılanıydı. Biçimi, rengi ve üstündeki sarığın sarılışı, giyenin toplumsal konumuna göre değişirdi. Yüzüyle astan arasına pamuk tabakası konur, böylece dik durması sağlanırdı. Bu pamuk tabakası kavuğun türüne göre belirlenmiş dikişlerle (kafesli, baklavalı, dilimli) dikilirdi. Kavuğun üstündeki sank bezinin türü, rengi ve sarılış biçimi de kullanana göre değişirdi. Bazı padişahların da giydiği bir tür sadrazam, vezir ve rical kavuğuna mücevveze denirdi. Sadrazam ve vezirler kallavi, devlet dairelerinde çalışan yüksek dereceli memurlar Horasanı giyerlerdi. İlk kez I. Selim’in kullandığı Selimi ile Kanuni Sultan Süleyman’m kullandığı Yusufi adlı kavuklar padişahlar, sadrazamlar, vezirler ve devletin ileri gelenleri giyerlerdi. Kazaskerlerin, şeyhülislamların ve ulemaların giydikleri (özellikle yüksek paye almış olanlar) kavuğa örf, memurların (katiplerin) giydiği kavuğa katibi, ilmiye sınıfından olanların giydiği kavuğa molla kavuğu, şeyhlerin giydiği kavuğa ise taç denirdi.
Kavuk kullanılmadığı zamanlarda kavukluk denen özel raflara kaldırılırdı. Oymalarla süslü ahşap kavukluklar duvara asılırdı. Evlerde kavukluk yerine, genellikle şimşirden yapılmış, baş biçiminde kavuk kalıbı da bulundurulurdu.
