Bu Yazıda Neler Var?
Johann Sebastien Bach, Alman bestecisi (1685-1750).
1750 başlarında, Leipzig’de gözleri hemen hemen hiç görmeyen yaşlı bir adam, karanlık bir odada dinleniyor, öleceğini bilmektedir. Öğrencilerinden birini çağırıyor ve kafasındaki müziğin notalarını, son olarak ona yazdırıyor. Bu bir protestan İlâhisinin sözlerine göre bestelenmiş bir parçadır: «Tanrım! Tahtının huzuruna çıkıyorum… Ölümümün sana lâyık olmasını lutfeyle ve ben ancak yüzünü seyredebilmek için uyanayım ». Adı, Johann Sebastien Bach oIan bu yaşlı adam birkaç ay sonra, yaşantısını derinden etkilemiş olan hıristiyan inancı içinde can verdi.
Bach Kimdir?
Bach, 1856 yılında müzik için ve müzik sayesinde yaşayan bir ailede doğdu: anası, babası, büyükbabaları hep müzikçiydi; onların oğulları da müzikçi olacak ve içlerinden üçü —özellikle Johann Sebastien Bach—, ün kazanacaklardı. Tam bir müzikçi olan Johann Sebastien, hem kemancı, hem orgcu, hem orkestra şefi, hem koro şefi, hem de bestecidir. Ama yaşantısı boyunca, asıl ününü, org çalmada gösterdiği büyük ustalığa borçludur. Weimar’da, sonra Köthen Prenslik Sarayı’nda yaşadıktan ve orada ünlü Brandenburg konçertolarını besteledikten sonra Bach, 1723’ten itibaren, Leipzig’deki Sankt Thomas Kilisesi’ne kantor (müzik ustası) oldu. Orada, kilise okulunun öğrencilerine müzik öğretecek ve her pazar için ve her dinî bayram için bir kantat besteleyecekti. Bu ağır ve ezici görevi, ailesini geçindirmek için, alçakgönüllülükle yerine getirdi.
Bach’ın müzik öğretmeni olarak dersler verdiği, Leipzig’deki Sankt Thomas Kilisesi. Solda, müzik derslerinin yapıldığı kilise okulu.
Bach’m müziği, kontrapuntonun, yani çoksesli müzik yazma sanatının doruğudur. Bach’ın füglerinden birini dinlerken, bu daha iyi anlaşılır. Füg, bir tür kanon yani zincirleme okunup uzatılan müzik parçasıdır (birkaç kişinin bir şarkıyı aynı anda başlamayarak söylerken yaptıkları gibi, ama çok daha ustaca). Her bölüm, ayrı ayrı dinlendiği zaman da güzeldir ve başlı başına bir bütün ortaya koyar niteliktedir. Bütünü ise hem sade, hem görkemli bir ses mimarîsi oluşturur. Bach’m sanatı, akıla seslenen müzik ve yüreğe seslenen müzik olarak nitelendirilebilir ve işin bütün karmaşıklığını kavrayan meslekten bir müzikçi için bu sanat tam bir şölen sayılır. Ama ayrıca, sıradan bir meraklı için de bu sanat tükenmek bilmeyen bir güzellik kaynağıdır.
Bach’ın Eserleri
Oda müziği:
altı Brandenburg konçertosu, dört orkestra süiti, iki keman ve orkestra için re minör konçerto.
Org: re minör Toocato ve füg, do majör Passacaglia ve füg, altı «Schübler» korali.
Klavsen: Italyan konçertosu, altı küçük Prelüd, «Ayarlı Klavsen»in birinci kitabından, 1’den 12’ye kadar prelüdler.
Koro müziği: Magnificat, 4,78 ve 140 numaralı kantatlar, Noel oratoryosu.
