If Clause Koşul Cümleleri (Conditional) Detaylı Konu Anlatımı

İngilizce’de kullanılan “conditional sentences” yapısının Türkçe’deki karşılığı “koşul cümleleri” olarak adlandırılır. Adından da anlaşılacağı gibi koşul/ şart cümlesi bir şeyin yapılabilmesi veya bir durumun gerçekleşebilmesi için başka bir durumun yerine getirilmesi zorunluluğunu ya da gereğini belirtir.
Koşul cümleleri iki cümlecikten oluşur :

• If clause (koşul cümleciği), main clause (ana cümle).
• Main clause (ana cümle) if clause (koşul cümleciği).

Eğer bir if clause, sonuç cümlesinden önce kullanılırsa (,) ile ayrılır. Örnek (a). Fakat, sonuç cümlesi “if clause”dan önce kullanılırsa (,) kullanılmaz. Örnek (b).

If you want to pass your exam, you have to study hard.
(Eğer sınavını geçmek istiyorsan, çok çalışmak zorundasın.)

She should eat less if she wants to lose weight.
(Eğer kilo vermek istiyorsa, daha az yemeli.)

Zero Conditional (Sıfır Koşul Durumu)

Bu tip koşullu cümleler genel doğrular, doğal gerçekler hakkında konuşulurken kullanılmaktadır. Ayrıca neden ve sonuç, genel gerçekler, alışılagelmiş tepkiler, direktif, açıklama ve yönergelerden bahsederken de sıfır koşul durumu kullanılır.
Sıfır koşul durumunun yapısı ; If + Simple Present, simple Present

If you go round the world, you return to the same point. (genel doğru)

(Eğer bütün dünyayı dolaşırsan, aynı noktaya geri dönersin.)

If you heat the metal, it expands.

(Eğer metalı ısıtırsan, genişler.)

If you boil water, it evaporates.

(Eğer suyu kaynatırsan, buharlaşır.)

First Conditional (Birinci Koşul Durumu)

Birinci koşul cümlesi, şu anda ya da gelecekle ilgili gerçekleşmesi muhtemel durumlardan söz ederken kullanılır.
Çoğunlukla kullanılan şekli :If + Simple Present, WILL future

Not: Ayrıca, şart cümleciği geniş zaman olurken, ana cümle geniş zaman, present perfect tense, şimdiki zaman ya da yardımcı fiil (can, could, should, must, have to, may, might, will, vb.) ile kurulan bir cümle olabilir.

If it rains, we won’t go outside.
(Eğer yağmur yağarsa, dışarı çıkmayacağız.)

If Kate enters the competition, she will win.

(Eğer Kate yarışmaya girerse, kazanacak.)

If Okan doesn’t come, the meeting will be cancelled.

(Eğer Okan gelmezse, toplantı iptal edilecek.)

Ana Cümle (Main Clause) ile Kullanılan Yapılar

Will

If he’s late again, the boss will be very angry.
(Tekrar geç kalırsa, patronu çok kızacak.)

Can/ May (izin)

She can/ may leave early if she’s finished her work.
(Eğer işini bitirdiyse, erkenden çıkabilir.)

May, might, could (Olasılık)

I may/ might/ could come and visit you in America next year if I save enough money.
(Eğer yeteri kadar para biriktirirsem, seneye Amerika’ya gelebilir, seni ziyaret edebilirim.)

must, have to (Zorunluluk)

You must/ have to study hard if you want to pass the exam.
(Eğer sınavı geçmek istersen, çok çalışmak zorundasın.)

Should, had better, ought to (Tavsiye)

If you go to İstanbul, you should/ ought to/ had better visit Dolmabahçe Palace.
(Eğer İstanbul’a gidersen, Dolmabahçe Sarayı’nı ziyaret etmelisin.)

Imperative (Emir Cümlesi)

If the radio doesn’t work, push this botton.
(Eğer radyo çalışmazsa, bu düğmeye bas.)

If’li Cümlede (If Clause) Kullanılan Yapılar

Simple present (Geniş Zaman)

If he doesn’t hurry, he will be late for the meeting.
(Eğer acele etmezse, toplantıya geç kalacak.)

Present Perfect (have+Verb3)

If you haven’t decided on a vacation yet, you may go to Karaburun.
(Henüz tatil için bir yere karar vermediysen, Karaburun’a gidebilirsin.)

Can (Yetenek)

If I can save enough money, I might buy a car.
(Eğer yeterince para biriktirebilirsem, araba alabilirim.)

Present Continuous Tense (Şimdiki Zaman)

If she is studying in her room now, I had better not call her.
(Eğer şu an odasında çalışıyorsa, onu aramasam iyi olur.)

Second Conditional (İkinci Koşul Durumu) (Unreal Present/ Future Condition)

(Konuşma Anında ya da Gelecekte Gerçekdışı Koşul)

İkinci koşul yapısı, gerçek olmayan, mümkün olmayan veya muhtemel olmayan durumlardan bahsederken kullanılır; yani genellikle varsayımsal ve de olası olmayan durumlar için, sadece olması bir an için hayal edilen bir durumu gösterir.
İkinci koşul durumu cümle yapısı :If + simple past, + would/ could/ might + fiil1

Not: Yukarıdaki yapıda her ne kadar “if” li kısımda geçmiş zaman, ana cümle kısmında “modal” ların geçmiş halleri kullanılsa bile, anlam “present” yani şimdiki anlamdır.

If I had much money, I would buy a house.
(Eğer çok param olsaydı, bir ev alırdım.)

Not: “If clause type 2” ile yapılan cümlelerde “if” li kısımda kullanılan “I/ she/ he/ it” zamirlerinden sonra kullanılması gereken “was” yerine genellikle “were” kullanılır.

If I were you, I’d change my job.
(Eğer yerinde olsaydım, işimi değiştirirdim.)

If she weren’t ill, she would come with us.
(Eğer hasta olmasaydı, bizimle gelirdi.)

Temel Cümlede Kullanılan Yapılar

Would

They would buy a new car if they had more money.
(Eğer daha fazla paraları olsaydı, yeni bir araba alırlardı.)

Could

If I were younger than you, I could run faster.
(Senden daha genç olsaydım, daha hızlı koşabilirdim.)

Might

If I finished the project early, I might come to the party.
(Eğer projeyi erken bitirseydim, partiye gelebilirdim.)

If’li Cümlede Kullanılan Yapılar

Simple past

If I were you, I wouldn’t visit him.
(Eğer yerinde olsaydım, onu ziyaret etmezdim.)

Past Continuous

If she weren’t working now, she could visit us. (but she is working now)
(Şu an çalışıyor olmasaydı bizi ziyaret edebilirdi. (ama çalışıyor))

Could

If she could speak English fluently, they would accept her for the job. (but she can’t speak English fluently.)
(İyi derecede İngilizce konuşabilseydi, işe kabul ederlerdi. (ama konuşamıyor))

Should (olasılık)

If there should be a job offer, she would accept it.
(Eğer bir iş teklifi olsaydı, kabul ederdi. [ama yok])

The Third Conditional (Üçüncü Koşul Durumu) (Unreal Past Condition)

(Geçmişte Gerçekdışı Koşul)

Üçüncü koşul durumunu, geçmişten bahsederken kullanılırız. Ancak, geçmişte gerçek olmayan, düşsel bir koşulu ileri sürmek ve bu koşulun sonucunu ifade etmek için kullanırız. “Olsaydı, yapsaydım, etseydim, gitmeseydim…” anlamlarında gelecek şekilde kullanılır.
En çok kullanılan type 3 yapısı :If + past perfect tense, would + perfect infinitive (fiil 3. halde)

If you had called me earlier, I wouldn’t have left home.
(Eğer beni daha erken aramış olsaydın, evden ayrılmazdım.)

Not: Üçüncü koşul durumu da ikinci koşul durumu gibi varsayıma, düşsel bir duruma dayalıdır.

I am ill: If I weren’t ill, I would study for the exam. (now)
I was ill: If I hadn’t been ill, I would have studied for the exam. (past)

I didn’t get up early, so I was late for the meeting.

(Olay geçmişte olmuştur. Olayın tersini şu anda konuşmaktayız)
(Eken kalkmadım, bu yüzden toplantıya geç kaldım.)

If I had got up early, I wouldn’t have been late for the meeting.
(Eğer erken kalksaydım, toplantıya geç kalmayacaktım.)

If I had had enough money, I might have buy a dress.
(Eğer yeterince param olsaydı, bir elbise alırdım.)

If you had studied hard, you could have passed the exam.
(Eğer sıkı çalışsaydın, sınavını geçebilirdin.)

If we had not got our visas, we wouldn’t have gone abroad.
(Eğer vizelerimizi almasaydık, yurt dışına çıkamazdık.)

Unless (-medikçe/ -madıkça)

“Unless” olumsuz bir anlama sahiptir. Daha çok uyarı anlamı içerir. Anlamı “if… not” gibidir. Olumsuz anlam içerdiği için “unless” ile kurulan cümle olumlu formatta kurulur.

If you don’t eat less, you will put on weight.
Unless you eat less, you will put on weight.
(Az yemezsen/ az yemedikçe, kilo alırsın.)

If she doesn’t take her pills properly, she won’t recover.
Unless she takes her pills properly, she won’t recover.
(İlaçlarını düzgün almadıkça, iyileşemeyecek.)

Wish Clauses (Dilek / İstek Cümleleri

“Wish clauses” yani dilek cümleleri şimdiki, gelecek ve geçmiş zamanla ilgili dilekten bahsederken kullanılır. Dilek cümlelerini kurarken özellikle dikkat etmemiz gereken kısım cümle yapılarıdır. Şöyle ki; şimdiki zamanda bir dilekten bahsediyorsak “wish” li yapıdan sonra gelecek olan cümle “past tense” geçmiş zaman yapısıyla; geçmiş zamandaki bir dilekten bahsediyorsak “wish” li yapıdan sonra gelecek olan cümle “past perfect tense”, gelecek zamanda bir dilekten bahsediyorsak ise “wish”li yapıdan sonra gelecek olan cümle “would” ile kurulmalıdır. Kısacası “wish” ten sonraki cümle gerçek durumu anlatan cümledeki zamanın bir derece geçmişi ile kurulmalıdır.

You didn’t help me. I wish you had helped me.
(Bana yardım etmedin. Keşke bana yardım etseydin.)

They will leave here tomorrow. I wish they would stay here longer.
(Yarın buradan ayrılacaklar. Keşke daha uzun kalsalar.)

Not: “If clause” yapısında “I/ he/ she/ it” kişi zamirleriyle kullandığımız “were” yardımcı fiilini “wish clause” cümlesinde de aynı kişi zamirleriyle kullanırız.

My sister is ill now. I wish she weren’t ill now.
(Kız kardeşim hasta. Keşke şimdi hasta olmasa.)

A wish about the present (Şimdiki zamanla ait bir dilek)

Şimdiki zamanla ilgili kurulan dilek/ istek cümlesini içinde bulunduğumuz zamanda beğenmediğimiz durumu, hoşnutsuzluğumuzu ifade etmek için kullanırız. Olmak fiili (-to be) için bütün zamirlerle “were” kullanılır.
Kullanılan yapı:Wish + subject + past tense

I wish I had a car. (=but I don’t have)
(Keşke arabam olsa.)

She wishes she were a doctor. (= but she’s not)
(Doktor olmayı diliyor.)

We wish we had a job now. (= but we don’t have)
(Keşke bir işimiz olsa)

A wish about the past (Geçmiş zamanla ait bir dilek)

Geçmiş zamanla ilgili kurulan dilek cümlesini geçmişteki yaşadıklarımızdan veya yapmadığımız şeyler yüzünden duyduğumuz pişmanlığı dile getirmek için kullanırız.
Kullanılan yapı:Wish + subject + past perfect tense

I wish I hadn’t called him. (= but I did)
(Keşke onu aramasaydım.)

I wish I had taken that job in the USA (= but I didn”t)
(Keşke Amerika’daki o işi kabul etseydim.)

A wish about future (Gelecek zamana ait bir dilek)

Gelecek zamana ait kurulan dilek cümlesi şimdiki durumdan duyduğumuz rahatsızlığı ve gelecekte olmasını dileğimiz eylemleri anlatmak için kullanılır.
Kullanılan yapı:Wish + subject + would

I wish my father would stop smoking.
(Keşke babam sigarayı bıraksa.)

It is raining. I wish it wouldn’t rain.
(Keşke yağmur yağmasa.)

Not: Eğer özneler aynıysa “would” kullanılamaz, (I wish I would… ) “could” kullanılır.

I wish you would come here again.
(Keşke buraya bir daha gelebilsen.)

I wish I could go there again.
(Keşke oraya bir daha gidebilsem.)