2018 Kpss Ortaöğretim Genel Yetenek Çıkmış Sorular Çöz

İbrahim Çallı... Türk resminde bir döneme ismini veren büyük usta... Parlak yeteneğin I. özgünlükle yoğrulduğu bir fırçanın elidir Çallı. Onun resimlerinde güçlü bir II. kendiliğindenlik çarpar insanın gözüne. Sağlam bir tekniği ve III. kimseyi taklit etmeyen bağımsız bir resim bilinci, IV. özgürlükleri keşfetmelerinde öğrencilerine yol göstermiştir. Işıltılı, rahat, V. doğal ve gülümseyen fırça sürüşlerinin ressamıdır o. Bu parçada numaralanmış sözlerde “yakın anlamlılık”a göre bir eşleştirme yapıldığında hangisi dışarıda kalır?

Ne zaman üstesinden gelemediğim bir problemle karşılaşsam kendime şu cümleyi hatırlatırım: "Derin olan kuyu değil, kısa olan ip!" Bu cümlede vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

Çocuklar, göremeyeceğimiz bir zamana gönderdiğimiz canlı mesajlardır. Bu cümlede çocuklarla ilgili vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Eski çarşıyı gezmeye gittik. (II) İçeride taştan yapılmış, tek katlı dükkânlar vardı. (III) Dükkânlarda, alışveriş yapan pek çok insan gördük. (IV) İçerideki kalabalıktan insanların bu çarşıyı sevdiğini düşündük. (V) Dükkân sahipleri de müşterilere çok saygılıydı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde söylenenler bir nedene bağlanmıştır?

Orta Asya ve Sibirya'da eski geleneklere yeniden can veren mistik insanların ayinleri, kitlelerin ilgisini çekiyor. Bu mistiklerden biri olan Nergui'nin sesi inişli çıkışlı, çok çok eskilerin balatları gibi tekrar ediyor: “Ey engin mavi gökyüzü, battaniyem, lütfen gel bana.” Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?

(I) Doğanın en başarılı mimarları olarak kabul edebileceğimiz oecophyllalar, dokumacı karıncalardır. (II) Bunlar, mantarların üzerinden atlayarak eğlendikleri gibi, mükemmel yuvalar inşa etmeyi de biliyorlar. (III) Yuvalarını yaparken yaprakları dolma sarar gibi kıvırarak birbirine sıkıca kenetleyip karınca köprüsü oluşturuyorlar. (IV) Bu iş için özel yetiştirilmiş yavru karıncaları dikiş makinesinin iğnesi gibi kullanıyorlar. (V) Birleştirilmesi gereken noktaları, salgıladıkları ipekle dikiyor bu yavru karıncalar. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi yükleminin türü bakımından diğerlerinden farklıdır?

İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya; Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya. Su iner yokuşlardan, hep basamak basamak; Benimse alın yazım, yokuşlarda susamak. Her şey akar; su, tarih, yıldız, insan ve fikir; Oluklar çift; birinden nur akar, birinden kir. Akışta demetlenmiş, büyük, küçük, kâinat; Şu çıkan buluta bak, bu inen suya inat! Bu şiirde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

I. Islak nisan akşamlarında çocukluğuma açılan kapının önünde bulurum kendimi. II. Sisler içerisinde duran yoldan, önce yavaş sonra hızlı adımlarla ilerlerim. Kestane ağaçlarının arasından sessizce akıp III. denize ulaşırım. Ayaklarımı kumlara gömüp yavaşça IV. vadiye yönelirim. V. Aklımı bıraktığım uçurtmaların kuyruğunda gezinirim. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi diğerlerinden farklı bir cümle ögesidir?

Aristo, “İncelenmeyen hayat I. yaşanmaya değmez.” demiş. Bugün bizler, II. “Kaydedilmeyen hayat yaşanmaya değmez.” der gibiyiz. Yediğimiz yemekten kaybettiğimiz yakınımıza, sevincimizden III. kederimize her şeyi sosyal paylaşım ağlarına kaydediyoruz. Hayatlarımızın bir tür günlüğünü tutuyor, çoğu zaman gerçek ilişkilerin yerine sanal ilişkileri koyuyoruz. “Tanınıyorum, o hâlde varım.” IV. diyoruz. Bu kalabalık dünyada yalnız kalma korkusu, ruhumuzu endişeyle V. dolduruyor. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden çok ses olayı vardır?

Binaların imaj tasarımında kullanılan terimlerden biri olan I. ritim, görsel unsurların düzenli bir II. biçimde dizilişi anlamına gelir. Simetri ise bir cismin bir doğruya göre eşit III. uzaklıkta ki görüntüsüdür. Binaların tasarım unsurları IV. arasındaki büyüklük ve görsel ağırlık dengesini ifade eder. Doku, bu iki tasarım unsurundan farklı olarak fiziksel kanıtların V. hissedilebilmesine de olanak sağlar. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düzeltme işareti (^) yanlış kullanılmıştır?

(I) Gıdıklanmak bazen rahatsız edici olsa da aslında eğlencelidir. (II) Bir insan gıdıklanınca, derinin yüzeyinde bulunan küçük sinir lifçikleri harekete geçer. (III) Özellikle tüyle okşama, hafif dokunuş gibi olaylara karşı hassas olan bu lifçikler beyne sinyal gönderir. (IV) Beynin, aldığı sinyaller karşısında gıdıklanmaya verdiği tepki, kaşınmaya olan tepkisi gibi istemsizdir. (V) Gıdıklanmak bir müddet sürdürüldüğünde beyne giden sinyaller arttığı için verilen bu tepki korku ve paniğe de dönüşebilir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

(I) Türk romanının ortaya çıkmasında ve gelişmesinde en önemli isimlerden biri şüphesiz Ahmet Mithat Efendi’dir. (II) Ahmet Mithat Efendi, tercüme veya adapte yoluyla dilimize kazandırdığı ve yazdığı onlarca romanla bu edebiyat türünün olgunlaşma yoluna girmesini sağladı. (III) Ayrıca bu yeniliklerle roman türüne ilişkin bir okuyucu kitlesinin oluşmasına yardımcı oldu. (IV) Ahmet Mithat Efendi’nin romanları arasında biri vardır ki o; konusu, konusunun ele alınışı ve işleniş tekniği açısından Türk romanı örneklerinin arasında ayrı özellikler taşır. (V) Bu roman 1891 yılında kaleme alınmış Müşâhedât’tır. (VI) Müşâhedât, edebiyat alanında önemli tartışmaların yapıldığı bir dönemde belli bir anlayışa hem cevap hem de örnek niteliği taşımaktadır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?

Diğer yolcular gibi ben de çocukluğumdan bu yana Marmara'daki göllerin yakınından defalarca geçtim. Hayran hayran baktım onlara, manzaralara dalıp gittim. Türkiye’nin en işlek kara yollarının çevresinde sıralanan bu gölleri çoğumuz biliyoruz: Terkos, Sapanca ve diğerleri. Bu benzersiz doğa değerleri bir yandan da kirlilik ve yapılaşma gibi çok sayıda sorunla karşı karşıya. Her şeye rağmen bu doğa harikaları ısrarla hayata tutunmaya çalışıyor. Onların bu tutumunu gördükçe “Belki de bir şey olmaz.” diye düşünmeye başlıyorum ben de içimden. Bu parçanın yazarının içinde bulunduğu duygu durumları aşağıdakilerden hangisidir?

Estetik söz konusu olduğunda ilgi alanınızın genişliği önem kazanır. İyi kitaplar okumalı, bunun yanında güzel sanatlarla ilgilenmelisiniz. Ben sırf bu sebeple resim ve müzikle ilgilendim. Estetiğin sadece edebiyatla sınırlı olmadığını; görsel, işitsel ve duyusal pek çok türde çeşitlenebildiğini fark ettim. Ama bu farkındalığın insanı mutlu ettiğini söyleyemem. Çünkü çevrenize estetik farkındalıkla baktığınız zaman sayısız çirkinlikle karşılaşıyorsunuz. Bu nedenle estetizm aşırılığından sakındığımı ifade etmek isterim. Estetizm, yani estetikten başka değer tanımamak, insanı hayattan koparan bir takıntıya dönüşebilir. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

Okuma yazma öğrenmek, okul hayatımızın başlangıcındaki sorumluluklarımızdan biri. Herkes bir şekilde okumayı öğrenmek zorunda ama kimse sürdürmek zorunda değil. Ancak bilinmelidir ki kendi seçtiğini, dilediğini, keyif aldığını okuma özgürlüğünden vazgeçmeyenler; okura, gerçek okura dönüşürler. Bu parçada söz edilen “gerçek okur”un okuma etkinliğine aşağıdakilerden hangisi örnek gösterilebilir?

Telgraf; küfeye nasıl sığdığını anlayamayacağınız bir yükü, göz açıp kapayana dek şehrin bir ucundan ötekine taşıyan hamal gibidir. Asıl kuvvetini bu yeteneğinden alır. Yoksa bir kitabın pek iyi yapabileceği gibi taşıdığı bilgiyi açıklayamaz veya analiz edemez. Bu parçada telgrafla ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Bir malzeme olarak zeytin ağacının hikâyesi bambaşka. Bu hikâyede özgün bir geçmiş, bir cazibe var. Hikâyenin içine daldığımda kendimi farklı bir zaman diliminde buluyorum. Ağacın görünüşüne de âşığım. Bütün bunların etkisiyle olsa gerek, insanların zeytin ağacından yapılmış fincanlardan kahvelerini yudumlarken bu hikâyeyi keşfetmesini, benzer duyguları yaşamasını istiyorum. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir?

Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Pasifik Köpek Balığı Araştırma Merkezi’ndeki araştırmacılar tarafından Kaliforniya’nın Moss Bölgesi’nde yeni bir köpek balığı türü bulundu. Bu köpek balığı karanlıkta parlayabilme özelliğinin yanı sıra derisi siyah olduğu için kolaylıkla kamufle olabiliyor. Araştırma ekibinden Vicky Vásquez, köpek balığının bu sayede avına sinsice yaklaşabildiğini belirtiyor. Yaklaşık yarım metre boyundaki bu köpek balığı, okyanusun 1000 metre derinliğinde yaşıyor. Yeni türün Latince adı olan etmopterus benchleyi, Jaws adlı romanın yazarı Peter Benchley’e ithafen konulmuştur. Bu parçada söz edilen köpek balığıyla ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Dünyada üretilen tüm peynir çeşitlerinin koku, tat ve görünüş gibi duyusal özellikleri birbirinden farklıdır. Tüketicinin peynir seçiminde etkili olan ve önde gelen duyusal özellik unsurları; peynirin rengi, delikli ya da küflü olup olmaması, dokusu gibi görüntüsüne bakılarak tespit edilebilen kısımlarıdır. ----. Sütün hangi hayvanın sütü olduğu, hayvanın fizyolojik durumu ve ırkı ise biyokimyasal nitelikler üzerinde belirleyici rol oynuyor. Öte yandan peynirin üretim koşulları da biyokimyasal süreci etkiliyor ve böylece farklı duyusal özellikleri olan farklı peynirler ortaya çıkıyor. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

Günümüz dergilerinin hemen hepsi şiirle dolu, çoğu şiir de okuru kendine çekiyor. Tatlı tatlı söylüyor yeni şairlerimiz, rahatça deyiveriyorlar diyeceklerini. Bir dilleri var; süssüz, sade. Bir sudur, parıldaya parıldaya akıyor. Yazmıyorlar da konuşuyorlar sanki. Eh! Artık vezin, kafiye gibi kurallar da yok; karşımıza geçmiş bizimle hoşbeş ediyorlar dersiniz. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?

Çağımızın yeni iletişim dili emoji, tıpkı beyaz bir duvara çizilen eğlenceli grafitiler gibi, yazışmalara yeni renkler katıyor. Küçücük, renkli semboller, satırlar dolusu kelimenin ifade etmekte zorlanacağı sevgi, sempati, öfke, şüphe gibi duyguları tek bir dokunuşla aktarabilen mucizevi bir tercümana dönüşüyor. Bazıları bunu gençlerin yeni eğlencesi olarak görse de acaba emojilerle çok daha büyük bir keşfe, dünyanın her yerinde aynı anlama gelen ve herkesin doğuştan konuşmaya hazır olduğu bir dile adım atmış olabilir miyiz? Bu parçada emoji ile ilgili asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Çağımızın yeni iletişim dili emoji, tıpkı beyaz bir duvara çizilen eğlenceli grafitiler gibi, yazışmalara yeni renkler katıyor. Küçücük, renkli semboller, satırlar dolusu kelimenin ifade etmekte zorlanacağı sevgi, sempati, öfke, şüphe gibi duyguları tek bir dokunuşla aktarabilen mucizevi bir tercümana dönüşüyor. Bazıları bunu gençlerin yeni eğlencesi olarak görse de acaba emojilerle çok daha büyük bir keşfe, dünyanın her yerinde aynı anlama gelen ve herkesin doğuştan konuşmaya hazır olduğu bir dile adım atmış olabilir miyiz? Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Altı nehrin ve üç sıradağın ötesinde, bir görenin bir daha unutamadığı bilge kent Zora yükselir. Zora’nın unutulmaz olmasının nedeni, hatırlanan diğer kentler gibi anılarda olağandışı bir imge bırakması değildir. Zora her birinde özel güzellikler, nadir şeyler sunan sokaklarıyla değil sokaklar boyunca evlerin, evlerdeki kapı ve pencerelerin her türlü düzensizliği ve kaotik belirsizliği dışlayan kusursuz dizilişiyle akılda kalır. Zora’nın sırrı, tek bir notasının bile yerinden oynatılamadığı, değiştirilemediği bir müzik partisyonundaki gibi birbirini izleyen şekiller üzerinde kurulmasında gizlidir. Zora’yı ezbere bilen biri, uyuyamadığı gecelerde kentin yollarında yürüdüğünü hayal eder ve kentin kusursuz düzeninin şiirsel duraklarını adımlar: Bakır saat, berberin çizgili perdesi, dokuz fıskiyeli çeşme, köşedeki kahve, limana giden kestirme yol bunlardan bazılarıdır. Zora’da insanlığın varoluşunun bir arşivi gizlidir aslında. Akla gelebilecek her fikirle bu düzenin her noktası arasında belleğin anlık çağrışımlar yapmasına yarayacak bir benzerlik veya zıtlık ilişkisi kurulabilir. Zora’yı ezbere bilenlerin dünyanın en bilge kişileri kabul edilmesi de bundandır. Bu parçaya göre Zora’yı unutulmaz kılan temel özellik aşağıdakilerden hangisidir?

Altı nehrin ve üç sıradağın ötesinde, bir görenin bir daha unutamadığı bilge kent Zora yükselir. Zora’nın unutulmaz olmasının nedeni, hatırlanan diğer kentler gibi anılarda olağandışı bir imge bırakması değildir. Zora her birinde özel güzellikler, nadir şeyler sunan sokaklarıyla değil sokaklar boyunca evlerin, evlerdeki kapı ve pencerelerin her türlü düzensizliği ve kaotik belirsizliği dışlayan kusursuz dizilişiyle akılda kalır. Zora’nın sırrı, tek bir notasının bile yerinden oynatılamadığı, değiştirilemediği bir müzik partisyonundaki gibi birbirini izleyen şekiller üzerinde kurulmasında gizlidir. Zora’yı ezbere bilen biri, uyuyamadığı gecelerde kentin yollarında yürüdüğünü hayal eder ve kentin kusursuz düzeninin şiirsel duraklarını adımlar: Bakır saat, berberin çizgili perdesi, dokuz fıskiyeli çeşme, köşedeki kahve, limana giden kestirme yol bunlardan bazılarıdır. Zora’da insanlığın varoluşunun bir arşivi gizlidir aslında. Akla gelebilecek her fikirle bu düzenin her noktası arasında belleğin anlık çağrışımlar yapmasına yarayacak bir benzerlik veya zıtlık ilişkisi kurulabilir. Zora’yı ezbere bilenlerin dünyanın en bilge kişileri kabul edilmesi de bundandır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmamıştır?

Altı nehrin ve üç sıradağın ötesinde, bir görenin bir daha unutamadığı bilge kent Zora yükselir. Zora’nın unutulmaz olmasının nedeni, hatırlanan diğer kentler gibi anılarda olağandışı bir imge bırakması değildir. Zora her birinde özel güzellikler, nadir şeyler sunan sokaklarıyla değil sokaklar boyunca evlerin, evlerdeki kapı ve pencerelerin her türlü düzensizliği ve kaotik belirsizliği dışlayan kusursuz dizilişiyle akılda kalır. Zora’nın sırrı, tek bir notasının bile yerinden oynatılamadığı, değiştirilemediği bir müzik partisyonundaki gibi birbirini izleyen şekiller üzerinde kurulmasında gizlidir. Zora’yı ezbere bilen biri, uyuyamadığı gecelerde kentin yollarında yürüdüğünü hayal eder ve kentin kusursuz düzeninin şiirsel duraklarını adımlar: Bakır saat, berberin çizgili perdesi, dokuz fıskiyeli çeşme, köşedeki kahve, limana giden kestirme yol bunlardan bazılarıdır. Zora’da insanlığın varoluşunun bir arşivi gizlidir aslında. Akla gelebilecek her fikirle bu düzenin her noktası arasında belleğin anlık çağrışımlar yapmasına yarayacak bir benzerlik veya zıtlık ilişkisi kurulabilir. Zora’yı ezbere bilenlerin dünyanın en bilge kişileri kabul edilmesi de bundandır. Bu parçaya göre Zora'yı ezbere bilmenin insanı dünyanın en bilge kişisi kılmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

Turistik bir kenti ziyaret eden A, B, C, D, E ve F kafileleri; kentteki kaleyi, limanı ve müzeyi gezmişlerdir. Kafilelerin gezdikleri mekânlara ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir:

• Limanı gezen üç kafileden biri C’dir ve başka mekânı gezmemiştir.
• Kale ile müzeyi gezen kafileler birbirinden farklıdır.
• A ve D kafileleri farklı mekânları ziyaret etmişlerdir.
• B kafilesinin gezdiği iki mekândan biri müze,
• E kafilesinin gezdiği iki mekândan biri kaledir.

Buna göre D kafilesi;

• I. kale,
• II. liman,
• III. müze

mekânlarından hangilerini ziyaret etmiş olabilir?

Turistik bir kenti ziyaret eden A, B, C, D, E ve F kafileleri; kentteki kaleyi, limanı ve müzeyi gezmişlerdir. Kafilelerin gezdikleri mekânlara ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir:

• Limanı gezen üç kafileden biri C’dir ve başka mekânı gezmemiştir.
• Kale ile müzeyi gezen kafileler birbirinden farklıdır.
• A ve D kafileleri farklı mekânları ziyaret etmişlerdir.
• B kafilesinin gezdiği iki mekândan biri müze,
• E kafilesinin gezdiği iki mekândan biri kaledir.

Buna göre aşağıdaki kafilelerden hangileri aynı mekânı ziyaret etmiş olamaz?

Turistik bir kenti ziyaret eden A, B, C, D, E ve F kafileleri; kentteki kaleyi, limanı ve müzeyi gezmişlerdir. Kafilelerin gezdikleri mekânlara ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir:

• Limanı gezen üç kafileden biri C’dir ve başka mekânı gezmemiştir.
• Kale ile müzeyi gezen kafileler birbirinden farklıdır.
• A ve D kafileleri farklı mekânları ziyaret etmişlerdir.
• B kafilesinin gezdiği iki mekândan biri müze,
• E kafilesinin gezdiği iki mekândan biri kaledir.

Aşağıdaki kafilelerden hangileri kesin olarak aynı mekânı ziyaret etmişlerdir?

Turistik bir kenti ziyaret eden A, B, C, D, E ve F kafileleri; kentteki kaleyi, limanı ve müzeyi gezmişlerdir. Kafilelerin gezdikleri mekânlara ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir:

• Limanı gezen üç kafileden biri C’dir ve başka mekânı gezmemiştir.
• Kale ile müzeyi gezen kafileler birbirinden farklıdır.
• A ve D kafileleri farklı mekânları ziyaret etmişlerdir.
• B kafilesinin gezdiği iki mekândan biri müze,
• E kafilesinin gezdiği iki mekândan biri kaledir.

En az sayıda kafilenin müzeyi ziyaret ettiği biliniyorsa aşağıdakilerden hangisi kesin olarak doğrudur?