Eserin Yazarı: Balzac
Eserin Türü: Roman
Aristokrat bir ailenin küçük oğlu Felix de Vandennesse, ailesinin sevgisinden, ilgisinden yoksun; otoriter bir ortamda yetişmiş, çalışkan bir çocuktur. Babası, Felix’i restauration devrinin yaklaştığı sırada Tours’a çağırır. Felix, babasının davetine hemen itaat eder. Tours’a gittikten sonra bir gün bir baloya katılır. Baloda genç bir kadın görür. Onun güzelliği karşısında adeta büyülenir, ona karşı derin bir sevgi duyar. Bu genç kadını uzun süre unutamaz. Bir gun, İndre Nehri’nin kıyısında Clochegourde şatosunda bu genç kadınla karşılaşır.
Genç kadının adı Kontes Henriette de Mortsauf’tur. Felix, kadının güzelliğinin vadinin adı ile özdeşleştiğini düşünür. Vadinin adı Zambak tır. Henriette de tıpkı zambaklar gibi temiz, saf ve güzeldir. Felix ve Henriette tanışırlar. Henriette, Felix e hayat hikâyesini anlatır. Henriette evlidir ve kocası asık suratlı, sert, soğuk bir insandır. Mutsuz bir hayatı vardır. Felix ona ailesinin durumundan, kederli çocukluğundan bahseder. Karşılıklı dertleşmeler her ikisini de birbirine yakınlaştırır. Aralarında temiz fakat gizli bir aşk başlar. Sürekli görüşmektedirler. Bir gün, Felix’in mevki sahibi olabilmesi için buradan uzaklaşması gerçeği ile yüz yüze gelirler.
Felix, saraya girer, XVIII. Louis’in dikkatini çekmeyi başarır ve kısa zamanda danıştay başyardımcılığına yükselir. Aşkına sadıktır, Henriette’yi asla unutmaz. Sürekli mektuplaşırlar. İki yıllık bir ayrılıktan sonra tekrar görüşürler. Henriette’nin kocası uzun süren bir hastalığa yakalanınca Henriette ile Felix arasındaki ilişki daha da derinleşir. Fakat bir süre sonra Felix, Paris’e dönmek zorunda kalır.
Felix, Paris’teki hayatı sırasında elit tabakadan Lady Dudley adında biri ile tanışır. Onun gösterişinden etkilenir ve bir süre sonra ona âşık olduğunu zanneder. Bu olayı öğrenen Henriette hastalanır, sonunda Felbc’i affetse de bu hastalık onun ölümüne neden olur. Güzel, parıltılı İngiliz Lady’ den bıkan Felix, Clochegourda’ye geri döner. Geldiğinde Henriette can çekişmektedir. Henriette, ona bir mektup bırakmıştır.
Mektupta; aşkı, arzulan ve ahlâki değerleri, eş olma sorumluluğu arasında yaşadığı çelişkiler, çatışmalar yazmaktadır. Henriette, sonuna kadar ahlâkını muhafaza etmekle birlikte pek çok kez içinde savaşlar yaşamıştır. Felix, bir süre sonra kendini toparlamaya çalışarak Paris’e döner. Orada, kendini edebiyata, bilime ve politikaya vererek avutmaya çalışır.
