Bu Yazıda Neler Var?
Toprak Nedir, Toprak Nasıl Oluşur? Toprağın Yapısı ve Toprak Çeşitleri Nelerdir?
Kayaçların (kaya, taş) ve minerallerin parçalanma, aşınma sonucu oluşan tanecikler ile organik maddelerin bir karışımıdır. Bu karışım toprağın mineral ve bitki-hayvan artıkları ile birlikte zenginliğini ifade eder.
Toprağın üst tabakası insan, bitki ve hayvanların beslenmesinde temel kaynaktır. Bir gram toprakta milyonlarca canlı bulunmaktadır.
Humusça zengin olan kısım toprağın üst tabakasıdır. Bilimsel anlamda toprak bir karışımdır.
Toprak ayrıca hava ve su içerir. Keza topraktaki organizmaların yaşayabilmeleri için havaya ve suya ihtiyacı vardır. Hava, su ve organik maddeler bitki, bakteri, mantar ve solucanlar ile böcekler gibi küçük hayvanların toprakta yaşamalarını mümkün kılar. Topraktaki tüm canlılar ve bu organizmaların hayatta kalmak için kullandıkları temel materyaller, toprak ekosistemini oluşturmaktadır.
Toprağın Oluşumu
Toprak, Jeolojik süreçler içerisinde (milyonlarca yıl) kayaların kırılması, aşınması ve taşınması ve çeşitli hayvan ve bitki organizmalarının çürümesiyle ortaya çıkan parçaların karışımından oluşur. Topraklar,çok yakın çevrelerde bile değişik renk ve bileşime sahip olabilirler. Bunun nedeni toprağı oluşturan farklı kayaçlara ait taneciklerdir. Toprağın cinsi kayanın yapısı ile yakından ilgilidir. Bunun yanında toprak çeşitlerini belirleyen başka faktörler de vardır. Bunlar canlıların, arazinin topoğrafik durumu ve iklimdir. Toprağı oluşturan parçaların başka yerden rüzgar ve yağmurlar nedeniyle taşınıp bulundukları yerlerde çökmesi söz konusudur.
Toprak Çeşitleri
Taşlı topraklar
İçeriğinde % 80 taş ve az miktarda toprak vardır. Kolay havalanırlar. Ancak su tutma kapasiteleri ve besin ihtiyaçları azdır.
Kumlu topraklar
İşlenmeleri kolay olan bu topraklar % 80 kum içermektedir. Su tutmadıkları için bol sulama gerekir. Besince yoksul ve genelliklede asit topraklarıdır.
Tınlı topraklar
Yarıdan fazlası kum ve % 30–50 arası da kilden oluşan topraklardır. İşlenmeleri kolaydır ve bu nedenle tarım için elverişli topraklardır.
Killi topraklar
Yarıdan fazlası kil olan topraklardır. Yüksek su tutma kapasitesine sahip bu topraklar geç tava gelirler. Ağır topraklardır ve işlenmeleri zor olur. Kurak zamanlarda bu topraklar katılaşır.
Marnlı topraklar
Kum, kil, çakıl ve humus içeren topraklardır. Bağcılık için uygun topraklardır.
Humuslu topraklar
İçeriğinde kaya parçaları ve mineralleri yanında bitkilerin dal kök yaprak gibi kısımları da bolca bulunur. Siyah renkli olan bu topraklar, koyu rengin özelliği olarak çabuk ısınıp kolay tava gelirler. Su tutma kapasiteleri iyidir. Besin maddelerince zengindirler. Tarım için en uygun topraklardır.
Kireçli topraklar
Kil, kum, humus ve kireç içeren bu tür topraklar suyu geçirmezler. Bu nedenle zor işlenen bir topraktır.
