Bu Yazıda Neler Var?
1-Rusya’nın Coğrafi Konum ve Genel Özellikleri
Rusya Federasyonu, dünyanın en büyük yüzölçümüne sahip devletidir. D Avrupa ile ile Asya kıtasının K ve Orta kesimlerini kapsar. Yaklaşık yüzölçümü 17 milyon km²’dir. Ancak ülke topraklarının büyük bölümü yerleşime uygun olmadığından dolayı nüfus miktarı nispeten daha azdır.
K ’de Kuzey Buz Denizi, G ’de Karadeniz, Gürcistan, Azerbaycan, Hazar Denizi, Kazakistan, Moğolistan, Çin ve K Kore; D ’da Büyük Okyanus, B’da Norveç, Finlandiya, Baltık Denizi, Estonya, Letonya, Beyaz Rusya ve Ukrayna ile çevrilidir.
Rusya’nın nüfusu yaklaşık 141 milyondur. Başkenti Moskova’dır. 1917 yılına kadar Rus Çarlığı’nın siyasi çekirdeğini oluşturan Rusya, 1917 – 1991 arasında SSCB’nin en önemli cumhuriyeti olmuş ve 1991 yılında SSCB’nin yıkılması ile bağımsız bir devlet haline gelmiştir.
2-Rusya’nın Fiziki Coğrafya Özellikleri
Rusya Federasyonu’nu yer şekilleri açısından 2 kısımda inceleyebiliriz.
1) Dağlar: Ülke topraklarının G ve D’su dağlar ile kaplıdır. En önemli dağlarını B- D yönünde; GB’da Kafkas Dağları; B’da Ural Dağları; Ortada K’de Sayan Dağları ve G’inde Altay, Yablonov ve Stanovoy Dağları; KD’da Çerski ve Verhoyansk Dağları oluşturur. Ural Dağları, zirvesi 1 900 m ’yi geçmeyen, I . Zaman ait yaşlı ve aşınmış dağlardır. En yüksek zirveyi, Altay Dağları üzerindeki Beluka Tepesi (4620 m) oluşturur.
2) Platolar ve Ovalar: Ülkenin KB’sında Ural Dağları’nı ortasında bırakacak şekilde Batı Sibirya Ovası yer alır. Ovanın ortalama yükseltisi 170 m olup üzerinde yüksekliği 300 m’yi bulan platolar bulunmaktadır. Ovanın yükselti kıyı kesimlere doğru azalır. Yenisey ve Lena ırmakları arasında Orta Sibirya Platosu yer alır. Platonun ortalama yükseltisi 600 m’dir. Lena ırmağının ( Çerski ve Verhoyansk Dağlarının) D ’sunda ise Doğu Sibirya Platosu bulunmaktadır.
Ülkenin K ’inde B – D yönünde; Kola, Kamir, Yamal, Taymir ve Kamçatka Yarımadaları bulunmaktadır.
Ülkenin KD’sunda Laptev Denizi kıyısında Olenekskiy Körfezi ve Bourhaya Körfezi yer almaktadır.Rusya’nın genelinde kış mevsiminin çok sert yaşandığı bir karasal iklim hüküm sürer.
Ülkenin;
♠ K’inde Kuzey Buz Denizi kıyısında Kutup İklimi,
♠ Kutup ikliminin altında Tundra İklimi,
♠ Tundra ikliminin altında nispeten Nemli Karasal İklim,
♠ Nemli karasal iklimin altında Yarı Kurak Karasal İklim,
♠ Karadeniz kıyılarında ise Karadeniz İklimi görülmektedir.
Kuzey Sibirya’da Oymyakon ve Verhoyansk kentleri dünyanın en soğuk (-80°C) kentleridir.
Ülke topraklarının yaklaşık % 45’i ormanlar, % 15’i çayır ve otlaklar, % 40’ı ise tarım dışı sahalardan oluşmaktadır.
Dünyanın en uzun akarsularından dördü (Obi, Yenisey, Lena ve Amur) burada yer almaktadır. Bu akarsulardan en uzunu Obi iken, en fazla su taşıyanı i se Yenisey’dir. Diğer önemli akarsuları, Volga, Don, Ural, İrtiş, Yana, Kolima, İndigirka, Dvina, Peçora, Dinyeper‘dır. Volga, Rusya’nın D. Avrupa topraklarındaki en uzun akarsuyu olup ülkedeki su yolu taşımacılığının yaklaşık % 60’ını gerçekleştirir.
Ülkenin en önemli gölleri; Ural Dağları’nın B’sında Ladoga, Peipus (Ladoga’nın G’inde), Onega ve Kama; Ural Dağları’nın D’sunda K’de Taymir ve G’de Baykal (Rusya’nın en büyük tatlı su gölü, Dünyanın en derini)’dır. Ribinsk (Volga’nın Şeksna kolu üzerindeki baraj gölü) ve Bratsk (Dünyanın en büyük baraj gölüdür, yaklaşık 170 milyar m³) baraj gölleridir.
3-Rusya’nın Beşeri Coğrafya Özellikleri
Ülkede nüfus miktarı y aklaşık 141 milyon olup azalma göstermektedir. Nüfusun yaklaşık % 80’ini Ruslar oluşturmaktadır. Ülkede yaklaşık 160 etnik grup yaşamaktadır. En fazla nüfusa sahip olanları Tatarlar, Ukraynalılar, Çuvaşlar, Başkırtlar, Beyaz Ruslar, Moldovalılar ve Çeçenlerdir.
Resmi dil Rusça olup nüfusun çoğunluğu Ortodoks’tur. Müslümanlar diğer önemli çoğunluğu oluşturmaktadır.
Kentsel nüfus oranı yaklaşık % 75’tir. Sibirya’da yerleşim çok az iken, Taymir Yarımadası’nın K kesimi iskan dışıdır.
En büyük kentleri; Moskova, St. Petersburg, Kazan, Çelyabinsk, Nijni, Novgorod (Gorki), Omsk, Perm, Ufa, Rostov, Samara ve Volgograd’tır.Ülke toprakları petrol, doğalgaz ve taşkömürü rezerv ve üretimi açısından dünyada ilk sıralarda gelir.
Taşkömürü: Moskova, Ural, Peçora ve Kuznetsk Petrol ve Doğalgaz: Sibirya, Volga – Ural Dış satımında petrol ve doğalgaz ilk sıralarda yer almaktadır.
En önemli sanayi merkezleri; Moskova, St. Petersburg, Orta Volga, G Urallar ve Kuznetsk (Obi ve İrtiş arasında)’tir.
Ülkede demiryolu ulaşımı ön plandadır. Yolcu taşımacılığının yaklaşık % 90’ı ve yük taşımacılığının yaklaşık % 50’si demiryolu ile gerçekleşmektedir.
Ülke topraklarının Avrupa kısmında sığır, Asya kısmında ise koyun yetiştiriciliği ön plandadır.
