Mimar Sinan Kimdir? Kısaca Hayatı ve Eserleri

Benzersiz sanat eserleriyle ismi asırlardır yaşayan Türk ve Dünya mimarlık ve sanat tarihinde silinmez, unutulmaz izler bırakan Mimar Sinan Kimdir? Mimar Sinan’ın hayatı ve eserleri hakkında kısa bir araştırma.

Sayısız mimari eseriyle bütün dünyanın tanıdığı büyük Türk mimarı Kayseri’de doğmuştur. Doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte öldüğü tarihte (1588) 99 yaşında olmasından yola çıkan bir çok tarihçiye göre Mimar Sinan 1489 – 1490 yılları arasında doğmuştur.

Henüz çok küçük yaşlarda iken devşirme olarak İstanbul’a getirilmiş ve “Acemi Oğlanlar Ocağı” na yazdırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu ordusuna asker yetiştiren bir okul olan bu ocakta kaldığı süre tam olarak bilinmiyor. Ancak iyi bir asker olarak yetişip, birçok savaşa katıldığı bilinen gerçektir. Diğer yandan Acemi Oğlanlar Ocağı’nda eğitim görmekteyken dülgerlik ve yapıcılık öğrenmiş, yeteneği ve başarılarıyla kısa sürede dikkat çekmiştir.

Yeniçeri Ocağı’na alındıktan sonra Yavuz Sultan Selim döneminde, 1514 yılında İran seferine katıldı. Çaldıran Savaşı’nda bulundu. İran’ın şehirlerini gördü, yapılarını inceleme fırsatı buldu. 1517 yılındaki Mısır seferine katıldı. Kanuni Sultan Süleyman döneminde de birçok savaşa katıldı.

Birçok sefere katılıp, savaşta önemli başarılar gösteren Sinan, mimarlık alanındaki yetenek ve varlığını bu savaşlar sırasında göstermeye başladı. Kanuni Sultan Süleyman’ın, 1535 yılındaki İran seferi sırasında ordu, Van Kalesi’ni kuşatmıştı. Sinan’dan, askeri taşıyacak kalyonlar yapması istendi. Bu emri çok kısa süre içinde yerine getiren Sinan aynı zamanda bunlara top da yerleştirmişti.

Devletin Baş Mimar’ı Oluşu

Bu başarıları nedeniyle sürekli olarak rütbesi yükseldi. Aynı zamanda devlet büyükleri ve padişahın dikkatini çekti. Daha sonraları Batı’ya yapılan seferlerde de bulundu. Kanuni Sultan dönemindeki Buğdan seferi sırasında bir köprü kurmak lazım geldi. Prut nehri üzerine yapılması gereken köprüyü, ordu mimarlarından hiç biri yapamadı. Keza yapılan tüm köprüler suyun akıntısına dayanamıyordu.  Vezir Lütfü Paşa, Sinan’ın bu işi başaracağını padişaha söyledi. Kanuni’nin Sinan’a görev vermesiyle birlikte köprü 13 gün içinde tamamlandı. Sinan, mimar olarak tanınmaya ve giderek ünlenmeye başlamıştı. Buğdan seferi sonrası İstanbul’a dönüldü. Bir süre sonra da devletin Baş Mimarı olan Acem İsa vefat etti. 1538 yılında, Sinan’ı çok seven Lütfü Paşa’nın sadrazam oldu ve henüz kimsenin atanmadığı Baş Mimarlık görevine onu getirdi.

48 yaşındayken Osmanlı İmparatorluğu’nun Baş Mimarı olan Sinan’ın en ünlü mimari eserlerini vereceği dönem de başlamış oldu. Birçok ülkeyi gezen, önemli yapıları inceleyen ve nihayetinde kendi eserleriyle dünyanın tanıdığı bir sanatçı kimliği kazanan Mimar Sinan…  Her yaptığı eseri, Dünya sanat tarihine geçen Mimar Sinan’ın bundan sonra ölümüne kadar geçen 50 yıl içinde, her yaptığı şaheser bir öncekini aşmıştır. Camiler, mescitler, türbeler, köprüler ve su kemerleri çalıştığı belli başlı konulardır.

Mimar Sinan yaşarken çok büyük saygı ve sevgi görmüştür. Bu nedenle sevneler ona “Ser mimaran-ı Cihan ve mühendisan-ı devran” yani bütün dünyanın mimarlarının ve mühendislerinin başı demişlerdir.

İmparatorluk Baş Mimarlığını, büyük bir başarı ile yürüten Mimar Sinan, 1588 yılında vefat etmiştir. En ünlü eserlerinden olan Süleymaniye Camii’nin arkasında kendisi için yaptırmış olduğu, oldukça sade türbesine defnedildi.

 Mimar Sinan’ın Eserleri

Mimar Sinan bir asırlık ömründe hiç durmadan eserler yapmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun en güçlü döneminde yaşamış olmasının da etkisiyle, geniş toprakların her köşesinde yeni yeni eserler dikmiştir. Bilinen eserleri kadar bilinmeyen, İmparatorluk dağılınca başka ülkelerde kalan ve tanınmamış birçok eseri vardır. Yaşarken yapıları hakkında yazdırdığı “Tezkeret-üt-Ebniye” yani Yapılar Tezkeresi olarak anılan kısa biyografisinde belirttiği üzere;
73 cami, 49 mescit, 50 medrese, 7 darül-kura (kitaplık), 17 imaret, 6 darüşşifa (hastane), 7 su kemeri, 27 saray, 18 kervansaray, 5 yiyecek deposu, 31 hamam ve 18 türbe olmak üzere tam 315 eseri vardır.

Kaynak: bilgitor.com/mimar-sinan-kimdir-kisaca-hayati-ve-eserleri/

Yazının ilk versiyonu:  4 Ara 2018, 07:12
Son Güncelleme: 31 May 2020, 14:40