Bu Yazıda Neler Var?
19. yüzyılın en büyük bilim insanlarından biri olan Michael Faraday, 22 Eylül 1791 tarihinde , Londra’da doğmuştur. İngiltere’nin kuzeyinden, Newington köyüne iş bulmak amacıyla gelen bir ailenin dört çocuğundan biridir. Faraday, ailesinin fakirliğinden dolayı uzun süreli bir eğitim alamamıştır. Bu nedenle daha çok kendi kendine yetişmiş bir bilim adamı olarak bilinir. Küçük yaşta gazete dağıtıcısı olarak çalışmaya başlamış ve okuma yazma ile hesap yapmayı kilisenin pazar okulunda öğrenmiştir.
On dört yaşında bir ciltçide çırak olarak çalışmaya başlamış ve bu işe 1813 Mart’ına kadar devam etmiştir. Ciltlenmek için getirilen kitapları okuyarak bilgisini geliştirdi. Özellikle fizik kitaplarını büyük bir tutkuyla okuyordu. Özellikle Encyclopedia Britannica’nın üçüncü baskısındaki elektrik maddesinden çok etkilendi. Eski şişeler ve hurda parçalardan yaptığı basit bir elektrostatik üreteçten yararlanarak deneyler yapmaya başladı. Bu arada kendi yaptığı zayıf bir Volta pilini kullanarak elektrokimya deneyleri gerçekleştirdi.
Bilimsel buluşları
Kraliyet Enstitüsü’nde kimyacı Sir Humphrey Davy tarafından Londra’da verilen kimya konferanslarına katılan Michael Faraday, konferanslarda tuttuğu notları ciltleyerek iş isteyen bir mektupla birlikte Davy’ye gönderdi. 1813 yılında Davy’nin desteğiyle kimya asistanı oldu. Ekim 1813 ile Nisan 1815 tarihleri arasında Fransa, İtalya ve İsviçre gezisinde Davy’ye refakat etti. 1820’de Davy’nin yanından yardımcılık görevinden ayrıldı. 1825’te laboratuvar müdürlüğüne getirildi. 1833’te enstitüye ders verme mecburiyeti olmaksızın kimya profesörü olarak atandı.
Manyetik etki çalışmaları
1820’li yılların fen bilimcileri, daha çok elektrikle ilgili konularda çalışıyorlardı. Volta’nın elektrik pili ve Örsted’in elektrik akımından üretilen manyetik mıknatıslı güç kaynağı bu çalışmaların en önemlileriydi. Örsted, telden geçen elektrik akımının tel çevresinde bir manyetik alan oluşturduğunu bulmuş, fizikçi Ampere de tel çevresinde oluşan manyetik kuvvetin dairesel olduğunu ve tel çevresinde bir manyetik silindir oluştuğunu göstermişti.
Fizikçiler, elektrik enerjisinden manyetizma üretilmesi sonrasında “Manyetizmadan elektrik enerjisi elde edilebilir mi?” sorusuna yanıt aramaya başladı. Faraday da zaman zaman bu bu konu üzerinde çalıştı. Bu arada bir mıknatıs etrafında, tersine karşılıklı dönebilen bir kablo sistemi geliştirmişti. Bu onun ilk bilimsel icadı oldu. Böylece ilk defa elektrik enerjisi, mekanik enerjiye dönüştürülmüş oldu. Bu keşif, elektrik motorlarının esası olarak kabul edildi.
1831 yılında galvanometreye bir kablo bobini bağlayarak küçük elektrik akımlarını ölçmeye yarayan bir cihaz yaptı. Bu kablo, bir mıknatısa değdirildiğinde galvanometrenin iğnesi hareket ediyordu. Kabloyu ayırdığında ise iğne ters istikamette hareket etmekteydi. Faraday manyetizmadan elektrik enerjisi elde etmenin yolunu bulmuştu. Mekanik enerjiyi bir mıknatıs yardımıyla elektriğe dönüştürdü. Bu da elektrik jeneratörlerinin esası oldu.
Faraday 1839 yılında elektrikle ilgili yeni ve genel bir kuram geliştirdi. Elektrik, madde içinde gerilmeler oluşturur. Bu gerilmeler hızla ortadan kalkabiliyorsa gerilmenin art arda ve periyodik bir biçimde hızla oluşması bir dalga hareketi gibi madde içinde ilerler. Böyle maddelere iletken adı verilir. Yalıtkanlar ise parçacıklarını yerlerinden koparmak için çok yüksek değerde gerilmeler gerektiren maddelerdir.
Çalışmalarına devamla mıknatıs kutupları arasında döndürdüğü bir bakır yuvarlak ile sürekli bir akım elde eden Faraday, 1832 ve 1833’te elektrolizin iki temel kanununun formüllerini buldu. 1840 yılında elektromanyetik enerji ile ışık enerjisisinin birbirine çok benzer, hatta aynı olduğu kuramını geliştirdi.
Farady’ın, sekiz yıl süren yoğun ve aralıksız çalışmadan sonra 1839’da sağlığı bozuldu. Araştırmalarına ancak 6 yıl sonra yani 1845’te tekrar başlayabildi. 1855’ten sonra Faraday’ın zihinsel gücü azalmaya başladı. Bilimsel araştırma ve çalışmaları giderek seyrekleşti. 25 Ağustos 1867’de Londra’da hayatını kaybetti.
