Mekatronik, mekanik ve elektronik sözcüklerinin birleştirilmesinden elde edilmiştir. İngilizce kökenlidir (mechanics ve electronics sözcüklerinden türetilmiştir) İlk kez Japonya’da 1969 yılında kullanılmış bir kavramdır. Yasukawa Elektrik Şirketi “mekatronik” kelimesini kullanan ilk firmadır. Mekatronik kelimesinin Avrupa Kıtası’nda kullanılması da çok eski yıllara dayanmaktadır. Günümüzde İngiltere ve ABD’de ayrı bir çalışma alanı olarak kabulü henüz yeterli değildir. Yine ayrı bir uygulama alanı olarak kabul edilmesinin önünde bazı engeller vardır. Bununla birlikte, lisans, yüksek lisans ve doktora düzeylerinde açılan derslerin sayısında artış gözlenmektedir. Bu artış da göstermektedir ki mekatronik, dünyanın her yerinde bağımsız bir disiplin olma yönünde kararlı bir ivmeye sahiptir.
Mekatronik mühendisliği, kontrol mühendisliği, makine, elektronik ve yazılım mühendisliği alanlarına dayanan, çok kontrollü bir mühendislik bölümüdür. Teknolojinin gelişimine paralel olarak birçok alan ve sektörle güçlü bağları bulunmaktadır. Mekatronik, evlerde kullanılan her türlü elektronik cihazın üretim sürecine dahil edilmiş durumdadır.
Mekanik ve elektronik bileşenlerin oluşturduğu, sensörleri (verileri algılayıcıları) aracılığıyla ortamda algılar. Verileri toplar ve bunları kontrol edici donanım elemanları (mikroişlemciler v.b.) ile belleğindeki yazılımlar aracılığıyla yorumlamaktadır. Böylece gereken kararları almakta, tahrik elemanları (aktüatörler) ile de lüzum görülen reaksiyonları verebilmektedir. Söz konusu bütün cihazlar, makineler ve sistemler birer mekatronik sistemin parçası durumundadır.
Algılama, ölçme yapabilme, karar verme yeteneğine sahip ve verdiği karar istikametinde hareket edebilen otomatik makinelerin ( mekatronik sistemler) kullanım alanları giderek artmaktadır. Savaş – savunma endüstrisi başta olmak üzere güvenlik sistemlerinde, makine sanayinde, madencilikte, endüstriyel otomasyon sistemlerinde, bankacılıkta, tıpta, tarımda ve daha birçok alanda kullanılmaktadır. Mekatronikin kullanım alanlarına her geçen gün yenilerinin eklenmesi çok olağan karşılanacaktır.
Mekatronik sistemlerin kullanıldığı CNC makineler yaygın kullanım örneklerinden ilk akla gelenlerdir. Gece görüş sistemleri ile mayın tarama robotları da öne çıkmaktadır. Günümüzün gelişmiş teknoloji harikası haline gelen fotoğraf makineleri, video cihazları, otomatik stoklama sistemleri de akla gelen örneklerdendir. Keza bankamatik vb. ürünler de mekatronik sistemlerdir.
Mekatroniğin İlgi Alanları Nelerdir?
Modelleme ve Tasarım (dizayn)
Sistem entegrasyonu
Tahrik elemanları ve sensörler
Akıllı kontrol
Robotik
Hareket kontrol
İş Sağlığı açısından Ortam Ölçümlerinde (Titreşim ve gürültü kontrol)
Mikro cihaz ve optoelektronik sistemler
Otomotiv sistemleri ve diğer uygulamalar
Programlama
