Saniyenin % l’ine kadar gösterebilen kronometreler de vardır. Kronometre gösterge süresi ölçülmek istenen olayın başlangıcından harekete geçirilir ve bunun bitiminde durdurulur. Bazen elektrikli bir düzenle, kronometrenin harekete geçiş ve duruşunun olayın başlangıç ve bitimiyle kendiliğinden aynı anda olması sağlanır.
sarkaçlı saat
Astronomi ve gemicilikte kullanılanlar dahil, bütün kronometrelerin çalışması periyodik olaylara dayanır. Sarkaçların ya da dengeliklerin gidip gelmesi, diyapazonun titreşimleri hep bu esasa bağlıdır. Son zamanlarda amonyak gibi birtakım maddelerin moleküller arası titreşimlerinden yararlanılarak, yepyeni ilkelere dayanan kronometreler de yapılmıştır. İlk kronometreler, sarkaçlı saatlerdir.
Balansiyeli, yani dengelikli taşınabilir saatler ise gemicilikte üzerinde durulan boylam derecesinin tespiti için yapılmıştır. Bunların işlemeleri için gerekli güç, bir ağırlığın düşüşü ya da bir yayın açılışıyla sağlanmıştır. Salınmalarının periyodik olmasının yani izokronizlerinin sağlanması, birtakım faktörlerin önlenmesine bağlıdır. Bu faktörlerin başlıcaları ısı genleşmesi, manyetik çekim ve yay aşınmasıdır. Isı nedeniyle genleşen cismin boyutları değişir. Bu da sarkacın ve dengeliğin dönemini değiştirir. Bunu önlemek için belirli ısılarda aynı kalan alaşımlar kullanılır.
Bugün bilekte taşınabilen 0.1 sn/gün duyarlığında kronometreler vardır. Astronomide 0.01 sn/gün, hatta 0.001 sn/gün duyarlığında kronometreler kullanılmaktadır.
kuarslı kronometre
Kronometrelerin özel bir türü de kuvarslı kronometrelerdir.
Çubuk, şerit ya da halka biçiminde ve kristalografik eksenlere uygun olarak yontulmuş kuvars parçalarının kullanıldığı bu araçlar kuvarsın değişmez frekanslı salınım devresi uyarınca çalışır. Bunlar sarkaçlı kronometrelerin en iyilerinin on katı bir doğrulukta çalışırlar ve daha dayanıklıdırlar.
