Bu Yazıda Neler Var?
Kocaeli İli Özellikleri Nelerdir? Kocaeli İli Hakkında Her Şey
MARMARA Bölgesi’nin doğusunda yer alan Kocaeli ili, iki denize (Karadeniz ve Marmara) kıyısı olan illerimizdendir. Küçük bir il olan Kocaeli, 3.626 km genişliğindedir. 1991 ’e kadar Türkiye’nin en küçük iliydi. Bu tarihte kurulan Bartın ili (2.140 km), Türkiye’nin en küçük ili olmuş, Kocaeli de onu izleyen ikinci küçük il durumuna gelmiştir. Fakat daha sonra 1992 yılında kurulan İğdır ili (3.539 km), Türkiye’nin ikinci küçük ili olunca, Kocaeli, Bartın ve İğdır’dan sonra Türkiye’nin üçüncü küçük ili durumuna gelmiştir.
Kocaeli İli Yüzey şekilleri
Kocaeli ilinin, İzmit Körfezi’nin kuzeyindeki büyük kesimi, güneyden kuzeye doğru eğimli ve dalgalı bir yayla görünüşündedir. Bu yaylanın en yüksek kesimi, güneyde İzmit Körfezi yakınındadır.
Söz konusu kesimde, İzmit’in kuzeybatısında yer alan Çene Dağı 645 m yüksekliğindedir. Oysa ilin Karadeniz’e yakın kesimlerindeki hiçbir tepenin yüksekliği 250 m’yi aşmaz. İlin İzmit Körfezi’nin güneyindeki kesimleri, doğu-batı doğrultusunda uzanan Samanlı Dağları’yla engebelenmiştir. Sözü edilen bu iki kesimi birbirinden ayıran İzmit Körfezi’ nin doğuya doğru kara içindeki uzantısı üzerinde de İzmit Ovası ve Sapanca Gölü’nün bulunduğu çukur alanlar dizisi sıralanır.
Kocaeli İklim Özellikleri
Kocaeli’nin Karadeniz’e açık kesimlerinde kışlar daha soğuk geçer. Ama İzmit Körfezi kıyılarını kuzeyden sınırlayan dağların koruduğu kıyı kesiminde, daha yumuşak bir iklim görülür. Bu kesimde yer alan İzmit Meteoroloji İstasyonu’nun verilerine göre, en soğuk ay ortalaması 5.7°C, en sıcak ay ortalaması 23.5°C’dir. Bugüne kadar ölçülen en düşük sıcaklık —18°C (9 Şubat 1929), en yüksek sıcaklık ise 42.9°C’dir (21 Ağustos 1945). Yıllık ortalama yağış tutan 768 mm’dir.
Kocaeli İli Bitki örtüsü
Kocaeli ilinin doğal bitki örtüsünde Karadeniz ve Akdeniz bitki topluluklarının iç içe geçtiği görülür. İzmit Körfezi kıyılarında kışın yapraklarını dökmeyen makiler, zeytin ağacı ve kızılçam gibi Akdeniz’e özgü bitkiler görülürken, Kocaeli Yarımadasının kuzey kesimlerinde ve Samanlı Dağları’nın yüksek kesimlerinde Karadeniz kıyılarında rastlanan bitki toplulukları (kayın ağacı, köknar vb.) yer alır.
Kocaeli İlindeki Akarsu ve göller
Kocaeli’nde büyük akarsular yoktur. Karadeniz’e dökülen başlıca sular arasında Gökdere ve Baba Deresi sayılabilir. İzmit Körfezi’ne kuzeyden dökülenlerin en önemlisi Dil Deresi, güneyden dökülenlerin en önemlisi ise Yalakdere’dir.
ilin en önemli gölü, batı yansı bu ilin sınırlan içinde kalan, doğu yansı ise Sakarya ilinin sınırları içinde bulunan Sapanca Gölü’dür. Suları tatlı olan bu gölün batı ucundan, yaklaşık 20 km uzaktaki İzmit Kağıt Fabrikası’na su alınır. İl sınırlan içindeki bir başka göl de Karamürsel’in batısındaki delta ovasında yer alan Hersek Gölü’dür. Bu göl, gerçekte küçük ve sığ bir su birikintisidir.
Kocaeli – İzmit kenti
İlin merkezi olan İzmit kenti, aynı adı taşıyan körfezin doğu ucuna yakın bir kıyı kentidir. Kentin yerleşim alanı, deniz kıyısını izleyen Istanbul-Ankara karayolunun hemen kuzeyinden başlayarak en çok 220 m yüksekliğe kadar yayılır. Kent, kıyı şeridinde ve gerideki yamaçlar üstünde yayıldığı gibi, doğudan batıya doğru sıralanan tepeleri birbirinden ayıran dere vadilerinin içine doğru da sokulur.
En canlı kesimini, birbirine paralel uzanan dört cadde oluşturur. Bunların ilki kıyıyı izleyen Istanbul-Ankara karayoludur. Buna az çok paralel olan ikinci caddenin ortasından demiryolu geçer ve iki tarafında, İzmit’in başlıca mağaza ve bankaları sıralanır. Bu caddenin kuzeyinde, ona paralel olarak uzanan iki cadde,“lstiklal” ve “İstanbul’’ adlarını taşır. Bu sayılan doğu-batı doğrultulu dört ana damardan kuzeye doğru yönelen sokaklar, çok yerde dik yokuşlar, bazıları da merdivenli sokaklar halindedir. Kent, bugünkü ilk yerinde Bithynia Kralı Nikomedes tarafından kurulduğu için llkçağ’da Nikomedeia adıyla anıldı. Orhan Gazi zamanında kesin olarak Türk topraklarına katıldı. İzmit, Anadolu’dan gelen yolcular için bir konaklama yeriydi ve tersanesiyle ünlüydü.
Kocaeli – Gebze kenti
İzmit-lstanbul arasında, birincisine 49, İkincisine 45 km uzaklıkta kurulmuş olan Gebze, Osmanlı döneminde önemli bir konaklama yeriydi. Nüfusu 1927’de 3.000’i bulmazken (2.862), çevresinde önemli sanayi kuruluşları yapılınca 1970’te 20.000’e yaklaştı (18.773), 1975’te 30.000’i (33.110) aştı, 1980’de 60.000’e yaklaştı (58.318), 1990’da da 150.000’i aştı (159.116).
