Bu Yazıda Neler Var?
Kırsal Bölgeler Nerelerdir? Kırsal Bölgenin Özellikleri
İNSAN “Türkiye’yi baştan başa geçtiği zaman, bir bölgenin ötekine hiç benzemediğini farkeder; ne tarlaların biçimi, ne yolların dolaşımı, ne de köylerin görünümü aynıdır. Manzara çok çeşitlidir. Bu durum insanların, doğayı ihtiyaçlarına uydurmak için iklimleri, bitki örtüsünü, yükseklikleri ve toprağın niteliklerini göz önünde bulundurarak doğada yapmış olduğu değişikliklerden ileri gelir.
Kırsal Bölgelerde İnsan ve Doğa
Manzaranın düzenlenmesinde insanoğlunun payı ne olursa olsun, onun koşullarım biçimlendiren etmen her şeyden önce doğadır.
Sözgelimi, dalgalı bir arazi ister istemez tarlaların bölünmesini zorunlu kılar; yerleşme yerleri birçok dağınık öbeğe ayrılır. Dağda insanlar güneşli yamaçlara yerleşir. Ovalarda sağlığa zararlı olmasın diye köyler tümseklere kurulmuştur. Dalgalı arazinin yarattığı zorluklar (fazla dik yamaçlar, bataklıklar), yolların dolanmasını zorunlu kılmıştır.
Ama kırsal kesim asıl görünümünü özellikle insanların topraktan yararlanma biçiminden alır.
Kırsal Bölgelerde Açık Kır
Trakya’da, Orta ve Doğu Anadolu ile Batı Anadolu’nun bir kısmında arazi genellikle açık kır halindedir; tarlaları ne ağaçlar, ne de çitler ayırır; halk, çoğunlukla toplu köylerde oturur.
Bu bölgelerde, topraklar üç kısma ayrılır. Birincisi tarlalardır ve bu tarlalara çoğunlukla tahıl ekilir; İkincisi nadas, yani bir yıl önce ekilmiş, ertesi yıl ekilmemiş olan yerler; üçüncü kısım da otlaklar ve tarımdışı alanlardır.
Kırsal Bölgelerde tarla
“Marmara ve “Ege bölgelerinde yer yer, “Karadeniz Bölgesi’nde ise çoğunlukla ekili ve dikili arazi çitler ve hendeklerle çevrilidir, özellikle Karadeniz Bölgesi’nde köyler dağınık ve çoğu yerde birbirinden biraz uzak üç-beş evlik topluluklar halindedir.
Bu kırsal görünümün bir nedeni arazinin çok dalgalı oluşu (Karadeniz Bölgesi), başka bir nedeni de buralarda otlakların azlığıdır. Köylüler tarlaları çit ya da hendekle çevirerek kendi hayvanlarından başkasının girmesini önlemek istemişlerdir. Toprağı bulunmayan ve hayvanlarını anızlardı otlatan köylülerin aleyhine olan bu durum 19. yüzyılda toprağın özel mülkiyeti sisteminin kurulmasıyla yerleşmiştir.
Kırsal Bölgelerde kıyı kesimi
Akdeniz ve Ege kıyılarının bazı kesimlerinde doğal koşulların (çok engebeli arazi, kuraklık) güçlüğü, insanların kırsal görünümü böylesine değiştirmesini önlemiştir. Köylüler ellerindeki ekilebilir kıt topraklan genişletebilmek için, tepelerin sellerle yarılmış yamaçlarını, merdiven basamakları halinde düzenlemişlerdir.
Kırsal Bölgelerde görünüm
Son yıllarda makineli tarımın yaygınlaşması tarlaları saran çit ve hendek gibi engellerin ortadan kalkmasına, özellikle yaşaması için gereken koşulları artık bulamayan bazı hayvan türlerinin yok olmasına yol açarak ekolojiyi geniş ölçüde etkilemekte ve kırsal kesimin görünümünü değiştirmektedir.
Nadas usulü hâlâ yaygın olmakla birlikte yapay gübre kullanımının yaygınlaşması sonucunda gerilemekte, tarım alanlarının genişlemesi otlakları gittikçe daraltmaktadır. Aynca her yanda fabrikalar ortaya çıkmakta, eski karayollarının fazla dolambaçlı çizgileri düzeltilmekte, otoyollar kırsal görünüme ve doğal dengeye hiç aldırış etmeksizin kırları yarıp geçmektedir.
