ISI: Bir cismin kütlesi içerisinde sahip olduğu enerji toplamıdır.
SICAKLIK: Bir cismin moleküllerinin enerjisi arttıkça her bir molekülün kinetik enerjisi, yani titreşimi artar ve bu artan molekül titreşimleri çevreye elektromanyetik dalgalar halinde etki yapar.
Isı sıcaklık ile aynı kavramlar değildir.
Isı:Bir cismin kütlesi içerisinde sahip olduğu enerji toplamıdır yani ısı mevcut potansiyel güç, sıcaklık ise bu gücün kinetik enerjisidir.
Sıcaklık, termometre ile ölçülüp, derece olarak tanımlanırken, Isı, indirek olarak olarak onun bir görüntüsü olan sıcaklık yardımıyla ölçülür ve kalori (1 g suyun sıcaklığını,14 C’den 15 C’ye yükselten enerji miktarı) ile tanımlanır.
Petrol ürünleri, odun, kömür gibi yakıtların yapılarındaki enerji, bu yakıtlar yandığında ısıya dönüşür.
Elektrik enerjisi, maddenin iç enerjisi, ışık enerjisi, ses enerjisi, güneş enerjisi gibi ısı da bir enerji çeşididir. Yemek pişirmede, ısınmada, makinelerin, motorların, fabrikaların, santrallerin çalıştırılmasında bu ısıdan yararlanırız. Isı enerjisini üretebilmek için önce diğer bir enerji türünün tüketilmesi gerekir. Söz gelişi kömür yanmadan ısı enerjisi elde edemeyiz. Yanma sırasında kömürdeki kimyasal enerji ısı enerjisine dönüşür.
Elektrik enerjisi; elektrik ocağı, ütü, ısıtıcı, fırın gibi araçlardaki tellerde ısıya dönüşür. Biz de bu enerjiyi çeşitli işlerimizi yapmada kullanırız.
Maddeler katı, sıvı ve gaz olmak üzere üç halde bulunurlar. Her üç halde de maddelerin moleküllerden ve atomlardan oluştuğu bilinmektedir.
Katı bir maddenin molekülleri bulundukları yerde titreşim hareketi yapar. Sıvının molekülleri birbiri üzerinde kayarak yer değiştirirler. Gazlarda ise moleküller bulundukları kabın içinde bağımsız olarak her yöne hareket ederler. İster katı, ister sıvı, ister gaz halinde olsun, belli kaloride ısıyı bünyesine alan her maddenin molekül ve atomları hareketlidir.
Molekül ya da atomlar değişik hızlarla hareket ettiklerinden hepsinin hızları birbirine eşit değildir. Buna göre her atom ya da molekülün ortalama bir kinetik enerjiye sahip olduğu söylenebilir.
Her bir molekülün sahip olduğu kinetik enerjinin değeri çok küçüktür. Bu nedenle tek tek moleküllerin kinetik enerjilerini hissetmek mümkün değildir. Herhangi bir maddeyi oluşturan moleküllerin sayısı oldukça fazladır. Sayılamayacak kadar çok sayıdaki moleküllerin kinetik enerjilerinin toplamı çok büyük değerlere ulaşır. Moleküllerin bu toplam enerjisi artık ölçülebilirdir. Bu da bize o maddenin sıcaklığı hakkında bir fikir verir.
Bütün moleküllerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamını o maddeyi oluşturan molekül sayısına bölündüğünde molekül başına düşen ortalama kinetik enerji bulunur.
Moleküllerin hareketleri arttıkça, kinetik enerjileri artar. Bu ise molekül başına düşen ortalama kinetik enerjinin; kısaca sıcaklığın artmasıdır. Buna göre sıcaklık bir maddedeki moleküllerin ortalama kinetik enerjileri ile ilgili bir büyüklüktür.
Bir maddeye ısı verildiğinde moleküllerin hareketi hızlanır ve kinetik enerjileri artar. Kısaca moleküller kinetik enerji kazanır. Böylece ısı enerjisi kazanan maddelerin sıcaklıkları yükselir.
Soğuyan maddelerde ise moleküllerin hareketi yavaşlar. Bu da moleküllerin kinetik enerjilerinin azalması demektir. Isı enerjisi kaybeden maddelerin sıcaklıkları düşer.
Anlatılanlardan da anlaşıldığı üzere ısı ile sıcaklık aynı kavramlar değildir. Buna örnek olarak;
Kaynamakta olan çaydanlıktaki sudan bir çay bardağı su alınsa. Çaydanlıktaki ve çay bardağındaki suların sıcaklıkları aynıdır. Fakat ikisindeki ısı miktarları birbirine eşit değildir. Çaydanlıktaki sıcak su ile daha çok buz eritilebilir. Bir bardak sıcak su ile eritilen buz çok azdır. Çaydanlıktaki suyun ısı enerjisi bir bardak suyun ısısından daha fazladır. Dolayısıyla her iki kaptaki sıcaklık aynı olmasına rağmen barındırdıkları ısı enerjisi su kütlesinin farklı olmasından kaynaklanmaktadır.
