Bu Yazıda Neler Var?
M. Kemal Paşa, 22 Haziran 1919‘da Amasya’dan tüm ulusa hitap eden önemli bir genelge yayınladı. Ali Fuat Paşa, Rauf Bey ve Refet Bey’in genelgenin hazırlanmasında büyük katkıları olmuştur. Ayrıca Erzurum’da bulunan 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa ile Konya’da bulunan Ordu Müfettişi Cemal Paşa’nın da görüş ve onayları alınmıştır. Bu sayede ulusal mücadeleye kişisellikten çıkarılarak ordu desteği sağlanmıştır.
Amacı: Sivas’ta milli bir kongre toplanmasını sağlamak ve tüm milli cemiyetleri tekçatı altında birleştirmek idi.
Genelgede Alınan Kararlar
-Vatanın bütünlüğü ve milletin bağımsızlığı tehlikededir. (Kurtuluş Savaşının Gerekçesi)
-İstanbul hükümeti görev ve sorumluluğunu yerine getirmemektedir. Bu milletimizi yokmuş gibi göstermektedir. (Kurtuluş Savaşının Gerekçesi)
-Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (Kurtuluş Savaşının Yöntemi)
-Milletin sesini tüm dünyaya duyurabilecek her türlü etki ve denetimden uzak milli bir kurul oluşturulması şarttır.
-Sivas’ta milli bir kongre toplanacaktır. Kongreye her ilden 3’er delege katılacaktır. Delegeler Müdafaa-i Hukuk cemiyetleri, Reddi İlhak Cemiyeti ve belediyeler tarafından seçilecektir.
-Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da toplanacak kongredeki delegeler dağılmadan Sivas’a geleceklerdir.
-Hiçbir askeri ve sivil örgüt dağıtılmayacaktır.
Önemi ve Sonuçları
• Milli egemenlik kavramından ilk kez söz edilmiştir.
• Yeni Türk devletinin kurulması yolunda ilk adım atılmıştır.
• Kurtuluş savaşının gerekçe, yöntem ve amacı ilk kez belirtilmiştir.
• Genelge Türk halkına bir çağrıdır ve ihtilal beyannamesi niteliği
taşımaktadır.
• M. Kemal İstanbul’a yazdığı mektuplarda “Artık İstanbul Anadolu’ya
hâkim değil tâbi olmak zorundadır” demiştir.
• Mustafa Kemal Paşa’nın gerçek amacının anlaşılması İstanbul hükümeti
tarafından görevinden alınmasına neden olmuştur. Mustafa Kemal, 8
Temmuz’da hem müfettişlik görevinden hem de askerlik mesleğinden
istifa etmiştir.
• Amasya Genelgesi M. Kemal’in resmi görevle yaptığı son çalışmadır.
