Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya)
2002 tarihinde UNESCO Dünya Miras Listesi’ne 1405 liste sıra no ile alınan, ülkemizin en önemli kültür varlıklarından olan Çatalhöyük Neolitik Kenti Konya’nın Çumra ilçesinde bulunmaktadır.
İnsanlık tarihi önemli toplumsal gelişmelere sahne olmuştur. Bu gelişim evrelerinden biri de yerleşik toplumsal hayata geçiş ve beraberinde, tarım faaliyetlerinin başlaması ve avcılık gibi önemli sosyal değişim ve gelişmeleri de getirmiştir. Bu önemli sürecin tanığı Çatalhöyük Neolitik Kenti’dir. Bu özelliği ile UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girmiştir.
Güney Anadolu Platosu’nda yer alan antik kent, yaklaşık 14 hektarlık bir alan üzerinde bulunmaktadır. İki höyükten oluşur. Çatalhöyük Neolitik Kenti’nin daha uzun olan Doğu Höyüğü, M.Ö. 7400 ve 6200 yılları arasına tarihlenen 18 Neolitik yerleşim tabakasından oluşmaktadır. Söz konusu tabakalarda, toplumsal örgütlenmeyi ve yerleşik yaşama geçişi simgeleyen duvar resimleri, rölyefler, heykeller ile diğer sanatsal ögeler yer almaktadır. Batı Höyüğü ise M.Ö. 6.200 ve 5.200 yılları arasına tarihlenen Kalkolitik Döneme ait kültürel özellikler göstermektedir. Bu özellikleriyle Çatalhöyük, aynı coğrafyada 2000 yılı aşkın bir süredir var olan köylerden kentsel hayata geçişin de önemli bir göstergesidir.
Çatalhöyük’teki içlerine çatılardan girilen birbirine bitişik evler ile sokağı olmayan yerleşim ünik bir özellik sergilemektedir. Ortadoğu ve Anadolu’da diğer Neolitik alanlar bulunmuş olmasına rağmen, Çatalhöyük Neolitik Kenti, kalıntıların boyutu, yaşayan toplumun yoğunluğu, güçlü sanatsal ve kültürel gelenekler ve zaman içindeki sürekliliğin benzersiz bileşimi ile olağanüstü evrensel değer taşımaktadır.
