Güneş Sistemindeki Cisimlerin Sınıflandırılması

Güneş sistemindeki cisimlerin sınıflandırılması, sistemin şimdiye dek anlatılanlardan çok daha karmaşık bir yapı olmasından dolayı pek de kolay değildir. Bazı sınıflandırma örnekleri aşağıda verilmiştir. Ancak unutulmamalıdır ki, güneş sistemi bu sınıflama ile tanımlanamayacak kadar karmaşıktır.

Klasik Sınıflandırma

• Gezegenler (Güneş çevresinde yörüngesi olan büyük kütleli cisimler),

• Uydular (gezegenlerin çevresindeki yörüngelerinde hareket eden değişik büyüklükteki cisimler),
• Asteroidler (büyüklükleri birkaç metreden birkaç yüz km’ye kadar değişen, güneş etrafında yörüngeleri olan, yoğunlukları yüksek küçük cisimler),
• Kuyruklu yıldızlar.

Dünya ya da Jüpiter Benzeri Gezegenler

a) Terrestrial (Dünya benzeri, kayalık) Gezegenler: Merkür, Venüs, Dünya ve Mars bu gruba girmektedir. Bu sınıftaki gezegenler; büyük oranda kaya ve metallerden oluşmuşlardır ve nispeten yüksek yoğunluktadırlar. Rotasyonları yavaştır ve halkaları yoktur. Hiç ya da az sayıda uyduya sahiptirler.

b) Jovian (Jupiter benzeri, gazlardan oluşmuş) Gezegenler: Jupiter, Satürn, Uranüs ve Neptün bu gruba girmektedir. Bu sınıftaki gezegenler; büyük oranda hidrojen ve helyumdan oluşmuşlardır ve yoğunlukları düşüktür. Rotasyonları hızlıdır ve derin atmosferlere, halkalara ve çok sayıda uyduya sahiptirler. Pluto, sahip olduğu özellikleri nedeniyle sınıflamanın dışında değerlendirilir.

Büyüklüklerine Göre Gezegenler

a) Küçük (Lesser) Gezegenler: Çapları 13.000 km’den küçük olan gezegenler yani Merkür, Venüs, Dünya, Mars ve Pluto bu gruba girmektedir.

b) Büyük (Gaz Devleri) Gezegenler: Çapları 13.000 km’den büyük olan gezegenler yani Jupiter, Satürn, Uranüs, Neptün bu gruba girmektedir.

Güneşe Olan Uzaklıklarına Göre Gezegenler

a) İç Gezegenler: Merkür, Venüs, Dünya ve Mars bu gruba girmektedir.
b) Dış gezegenler: Jupiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Pluto bu gruba girmektedir.

Burada gezegenlerin iç gezegenler ve dış gezegenler olarak ayrılmasının nedeni; Mars ile Jüpiter arasında yer alan asteroid kuşağı’dır. Kuşağın güneş tarafında kalan kısmı iç bölge, diğer kısmı ise dış bölge olarak kabul edilmektedir.

Dünyaya Bağıl Pozisyonuna Göre Gezegenler

a) Alçak (Inferior) Gezegenler: Merkür ve Venüs bu gruba girmektedir.
b) Yüksek (Superior) Gezegenler: Mars, Jupiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Pluto bu gruba girmektedir.

Tarihsel Olarak Gezegenler:

a) Klasik Gezegenler: Tarih öncesi çağlardan beri bilinen ve çıplak gözle görülebilen gezegenler yani Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn bu gruba girmektedir.

b) Modern Gezegenler: Modern çağlarda keşfedilmiş olan ve optik aletler kullanmadan görülmesi mümkün olmayan gezegenler yani Uranüs, Neptün ve Plüton bu gruba girmektedir.

Gezegenlerin kendi çevrelerinde dönüş eksenleri ekliptikle değişik açılar yapar. Bazı gezegenlerin eksen eğikliği son derece az iken (dünya gibi), bazı gezegenlerin eksen eğikliği ise son derece fazladır (venüs gibi). Gezegenlerin eksen eğikliği belirlenirken, sabit yüzey olarak güneş sisteminin yörünge düzlemi baz alınır.