Erken Çocukluk Otizmi Nedir?

0-3 yaş arasında başlayan bir çocukluk psikozu türüdür. Erken çocukluk otizmi için tipik özellik, çocuğun çevreyle ilişki kuramayışı ve içe kapanık olmasıdır..  Bu durumdaki çocuklar, duymuyor ve görmüyormuş hissi verirler. İsmiyle çağrılınca dönüp bakmazlar, sorulara yanıt vermezler. Bu özelliklerinden dolayı işitme engeli veya zihinsel yetersizlik akla gelir. Genel olarak sevilmekten, dokunulmaktan hoşlanmazlar. Anne babalarının bile kucağına gelmekte diretirler, kucağa alındıklarında da kaskatı kesilirler ve inmek isterler. Kendileri isterse ancak anne babaya sokulurlar, istekleri varsa bunu belli ederler. Bu sınırlı iletişim dışında çevredeki hiçbir şeyi önemsemezler, yalnız başına bir köşede oynamayı tercih ederler.

Otistik çocuklar, oyuncaklarla genellikle amacı doğrultusunda oynamazlar. Bir arabayı devamlı olarak yere sürtüp havaya kaldırıp dönen tekerleri saatlerce izleyebilirler. Dönen cisimlere, tekrarlayan hareketlere ve nesnelere karşı büyülenmişcesine ilgileri vardır. Bir kapıyı devamlı olarak açıp kapatabilirler. Odanın ortasında durmadan kendi etrafında dönebilirler veya aynı zamanda hareketliliği fazlaysa koltuk kenarları, sandalye üzeri hatta masa üstüne çıkabilirler. Bu eylemleri sırasında kendi kendilerine anlaşılmaz sesler mırıldanırlar.

Otistik çocuklar, yaşıtlarıyla veya kardeşleriyle oyun oynamazlar. Buna karşın oyuncakları alındığında veya bir etkinliği engellendiğinde çığlıklar atabilirler, ağlayıp kendini yere atabilirler ve elindekileri atabilirler. Küçük kardeşlerine karşı kıskançlık duyarlar. Oyuncaklarını paylaşmazlar. Dışarıda gezdirilmekten genellikle hoşnut olurlar ancak parklarda oyun oynayan çocuklardan uzak dururlar. Bununla birlikte salıncağa binmek hoşlarına gider. Televizyonda çizgi film izlemek yerine reklamları severler ve duyduklarını mırıldanabilirler. Müzik klipleri de ilgilerini çekmektedir.

Otistik çocuklarda konuşma

Otistik çocuklarda konuşma ya hiç yoktur ya da yetersizdir. Konuşma bir iletişim aracı olmaktan çok kendi istediklerinde yaptıkları bir eylemdir. Zamirleri kullanırken yanlış yaparlar. Elma istiyorum yerine, “Ömer elma istiyor” veya “su istiyorum” yerine “su ister misin” şeklinde konuşurlar. Çok zorda kaldıkları durumlarda düzgün cümle kurabilirler. Duydukları ve gördüklerinin fotoğrafını zihinleriyle çekebilirler. Bazen uzun bir paragrafı bile hatasız olarak ezbere okurlar.

Otistik çocukların zihinsel özellikleri

Konuşma ve iletişim yetersizlikleri nedeniyle sorulara yanıt vermeyişleri veya sınırlı tepki göstermeleri nedeniyle zihinsel gerilik kanısı oluşmaktadır. Ancak bu konudaki tablo genel tablodan farklı değildir. Yani üstün zekalı otistikler olduğu gibi normal veya daha alt seviyede zekaya sahip çocuklar da vardır. Bununla birlikte kimi otistiklerin üstün ezberleme ve matematiksel işlem yetenekleri vardır.

Otistik çocuklar için tedavi ve yaklaşım

Erken çocukluk otizmi, Çocuk Psikiyatrisi için bu alana giren hastalıklar arasında iyileştirilmesi en zor olanıdır. Tedavi sürecinde ailenin işbirliği çok önemlidir. Yoğun bir tedavi süreci gereklidir. Ancak bu yoğun sürecin alınan sonuçla doğru orantısı yoktur. Genellikle 0-3 yaş arasındaki erken ve doğru müdahale yanında bu aralıkta cümle ile konuşabilen çocuklarda düzelme olasılığı daha fazladır.

Zeki ve konuşma becerisi olan otistik çocuklara yaklaşım büyük özveri ve çaba gerektirir. Aileler veya eğitimcilerin, verilen bütün emeklere ve gösterilen çabalara rağmen beklenen gelişme olmayabilir. Bu gerçeği herkesin bilmesi ve suçluluk duygusundan uzak durmaları önerilir. Çocuğa en sevecen, en yüksek ilgi ve en iyi eğitim bazen yeterli olmayabilir.

Otistik çocukların tedavisinde ilk adım çocuğa yaklaşmak ve onunla kontak kurmaktır. Çocuğu kapalı dünyasından çıkarıp, çevreye ilgi duymasını sağlamak temel amaçtır. Bu zor bir süreçtir çünkü çocukluk otizminin nedeni henüz bilinmemektedir. Erken dönem eğitim, doğru ve yetkin kişiler tarafından yapıldığında çok iyi sonuçlar alınmaktadır. Uzman doktor, eğitimci ve aile işbirliği yanında çevrenin de çocuğun sosyal hayatının normalleşmesi açısından önemi büyüktür.

Bilgitor