Yetersizlikten etkilendiği tespit edilen bireyin, gelişim alanlarındaki düzeyinin (yeterliliklerinin) belirlenmesi ve gereksinimlerinin ortaya çıkarılması işlemine eğitsel tanılama denilmektedir.
Eğitsel tanılamada, test ve ve gözlem tekniklerinden faydalanılmaktadır. Eğitsel tanımla süreci bireylerin birbirleriyle kıyaslanması değil, kişinin kendi gelişim veya disiplin alanlarındaki performansının ( güçlü ve zayıf yönlerinin) belirlenmesi için mutlak test ve gözlemlerden yararlanmak şeklindedir.
Eğitsel tanılamanın temel anlamı ve amacı, öğrenci için uygulanacak eğitim ve öğretim etkinliklerine nereden başlanacağını belirlemek ve öğrencinin disiplin alanlarındaki hazır bulunuşluğunu (varolan performansı) tespit etmektir.
Eğitsel tanılama modelinde çocuğun davranışları, performans düzeyine ilişkin elde edilen verilere göre değerlendirilmektedir. Bu veriler Özel eğitime ihtiyacı olan birey için nasıl bir eğitim ortamı oluşturulacağına, hangi nesnelerin kullanılabileceğine ve ne tür bir eğitim programına alınması gerektiğine karar vermek için kullanılmaktadır.
Eğitsel tanılama için bir çizelge hazırlanarak, eğitsel tanılama bilgileri kaydedilir. Bu çizelge bireyin;
• Akademik başarı düzeyini,
• İletişim becerilerini,
• Dil ve konuşma gelişimini,
• Uyum davranışları ve özbakım becerilerini de içeren sosyal-duygusal gelişimini,
• Görme ve işitmeyi de içeren algı ve duyusal-motor becerilerini,
• Motor gelişimini,
• Mesleki ilgi ve becerilerini belirlemeyi içerir.
Eğitsel Değerlendirme Aşamaları
Tarama
Kaba Değerlendirme
Ayrıntılı Değerlendirme
İlerlemelerin Değerlendirilmesi
Eğitsel Değerlendirme Araçları
Tarama Araçları
Kaba Değerlendirme Araçları
Görüşme
Gözlem
Kontrol Listesi
Ayrıntılı Değerlendirme:
Ö.B.T.
Gözlem
Kaba Değerlendirme Araçları
Görüşme, Gözlem
Gözlem yaparken, çocuğun doğal ortamında eğitsel değerlendirmesini yapacağımız davranışlarını gözleriz. Görüşme aile ile yapılır. Çocuk okul çağında ise aile ve öğretmenle yapılır.
Görüşmede sorulan sorular açık uçlu olmalıdır. Değerlendirilmesi yapılacak alanla ilgili olmalıdır.
Kontrol Listesi
Gelişim alanlarıyla ilgili beceriler ve akademik konular basitten zora doğru aşamalı bir şekilde hazırlanan araçlardır.
Ayrıntılı Değerlendirme
ÖBT ( Ölçüt bağımlı test)
Belli bir özelliği ölçmek amacıyla belirlenmiş bir ölçüte göre değerlendirme yapılması için hazırlanan araçtır.
