Eserin Yazarı: Cervantes
Eserin Türü: Roman
İspanya da elli yaşlarında soylu bir adam yaşamaktadır. Bu adam boş zamanlarını şövalye romanları okuyarak geçirmektedir. Bu, onda öyle bir tutku hâline gelir ki kendini o romanlarda anlatılan “gezici şövalye” olarak görmeye başlar. Romanlarda olduğu gibi zırhını ve silahlarını alıp serüvenden serüvene koşmaya karar verir. Kendi köyünde yaşayan ve çok güzel bir kız olan Aldonz Lorence’yi kendine prenses olarak seçer. Yolda gördüğü bir hanı şatoya benzetir. Hancıyı soylu biri gibi görür. Hancı, Don Kişot’un nasıl bir insan olduğunu anlar ve onun suyuna giderek bir asil gibi Don Kişot’u uydurma bir törenle şövalye ilan eder.
Don Kişot, köyündeki Sanço Panza’yı kendine seyis olarak alır. Ve bir şövalye ruhuyla yola çıkar. Kimi zaman yolda gördüğü yel değirmenlerini dev zannederek savaşa girişir. Kimi zaman bir berberin kafasına yağmurdan korunmak için taktığı tası, büyülü bir miğfer zannederek berbere saldırır.
Don Kişot’un başından geçen komik öyküleri Dük ve Düşes de duymuşlardır. Şakayı seven bu insanlar Don Kişot ve seyisini ağırlamanın soyluların tekdüze hayatını değiştireceğine inanırlar. Onlara gerçek şövalye ve dünyanın en üstün seyisi muamelesi yaparak eğlenmeye karar verirler. Don Kişot ve Sanço şatoda misafir edilir.
Şato halkı da bu eğlencelere katılır. Sanço’nun bir yere vali olmak istediğini öğrenen Dük, Sanço’ya bir oyun oynayarak onu bir yere vali olarak atar. Sanço’nun geçici valiliğinden herkes memnun kalır. Etraftakiler bir köylünün bu kadar akıllı, sağduyu sahibi olmasına hayrandır. Fakat bir gece Sanço, yaptığı işten iğrenir. Yapılan oyunu anlar ve valilikten vazgeçip köyünün yolunu tutar.
Don Kişot da Dük’ün kendi ile alay ettiğini fark edip şatodan ayrılmıştır. İkisi beraber yeni serüvenlere doğru kucak açarak Barcelona’ya doğru yönelirler. Yeni maceralarından sonra köylerine dönerken Don Kişot yaptıklarının deli işi olduğunu anlar. Kendiyle alay edildiğini fark ettiğini söyler. Bu olaydan sonra hastalanır. Papaz ile konuşur ve Allah’ın aklını ona yeniden bağışladığını, artık Don Kişot olmadığını, şövalye öykülerine inanmadığını söyler. Herkesi toplayıp notere son arzularını yazdırır.
Şatosunun yakınındaki bir çalılıkta kara tavukların, gürgen dalında öten güvercinin sesleri duyulurken Don Kişot dünyadan gelen bu selama gülümser ve temiz, günahsız ruhunu Allah a teslim eder.
