Balkan Savaşları, Kısaca Nedenleri Ve Sonuçları | Onlinezeka

Balkan Savaşları, Kısaca Nedenleri ve Sonuçları

Balkan Savaşları, 18. Yüzyıl Avrupa’sında meydana gelen ve tüm dünyada siyasal ve iktisadi olarak etkilemiştir. Bu arada Fransız Devrimi’nin en büyük etkisi de Balkanlar başta olmak üzere birçok bölgede milliyetçilik akımının hızla yayılması olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu’nun 8 Ekim 1912 – 10 Ağustos 1913 tarihleri arasında, Balkanlardaki dört devlete karşı yaptığı savaşlar, Balkan Savaşları olarak bilinir.

Tarihteki bütün savaşlarda olduğu gibi Balkan savaşları da arka plandaki nedenlerden dolayı meydana gelmiştir. Hemen bütün önemli savaşların bir göstermelik nedeni bir de gerçek nedeni vardır. Nihayetinde olay dönüp dönüp ekonomik nedenlere dayanmaktadır. Gerek Pazar savaşları gerekse başka ülkelerin ekonomik zenginliklerinin kontrol edilmesi için zaman zaman savaşlar çıkmaktadır.

Balkan savaşlarının aktörleri de Bulgaristan, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve Sırbistan’dır. 1878 tarihinde imzalanan Berlin Antlaşması’nda isteklerini alamayan Bulgaristan 1908 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra Balkanlar için etkin bir politika izlemeye başladı. Sırbistan ise Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun, 1908’de Bosna-Hersek’i ilhak etmesi ile birlikte öne çıkmaya başladı. Rusya 1912 yılında Bulgaristan ve Sırbistan arasında her hangi bir çıkar çatışması olmaması yönünde arabuluculuk yapmaya başladı. Öte yandan Osmanlı İmparatorluğu’na karşı oluşturulan ittifaka Yunanistan Krallığı ve Karadağ Krallığı da katıldı.

Bunu da Okuyabilirsin...
Osmanlı'da Rüştiye Nedir? Neden Açılmıştır?

Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ, Rusya’nın aracılığıyla aralarında anlaştı ve Osmanlıyı Balkanlardan atmak için Trablusgarp Savaşı’nın da verdiği cesaretle savaşa karar verdiler.

I. Balkan Savaşı

Bulgaristan, Sırbistan Krallığı, Yunanistan ve Karadağ Krallığı’ndan oluşan Balkan Birliği, 8 Ekim 1912 – 30 Mayıs 1913 tarihleri arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun Balkanlardaki topraklarının büyük bir kısmını ele geçirdi. Bu arada Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.

Osmanlı Balkan Savaşı’nı Niçin Kaybetti?

Balkanlar’da oluşabilecek karışıklığı öngöremeyen Osmanlı, bölgedeki 200 taburluk (75,000 askerlik) bir kuvveti terhis ettirmişti. Bu önemli nedenden başka ordunun teçhizatının düşman güçlerden çok daha üstün olmasına rağmen birliklerin sabotaj ve baskınlara açık ileri mevkilerde mevzilendirilmesi de önemlidir. Yine Sırbistan, Almanya’dan ağır silahlar almış ve Selanik Limanı üzerinden geçirilmesine izin verilmiştir. Bu büyük ihmal nedeniyle Balkan Devletleri silahlanmıştır. Politika askeriyenin içine fazlaca dahil olmuş ve bunun sonucunda siyasi düşünce farklılıkları doğmuş ve milli beraberlik ruhu zarar görmüştür. Çok kısa süre sonra da bu siyasal kamplaşmanın da etkisiyle Osmanlı İmparatorluğu askeri teçhizatlarını ve gücünü kaybetmiştir.

Balkan Savaşı, Türk, Pomak, Arnavut ve diğer Müslümanların birçoğunun ölümüne ve büyük bir göçe neden olmuştur. Osmanlı ordusu deneyimsiz, milli birlik ve beraberlik bilincinden uzak subaylar tarafından yönetildiği için ilk önce doğu kısımda Bulgarlara yenilmiştir. Osmanlı Ordusu daha sonra Sırp ve Yunanlarla savaşan birliklerini de kaybetti. 1910’daki olaylar ve 1911’deki ayaklanma nedeniyle Arnavutların bir kısmı Osmanlı devletine karşı safta yer aldı.
Bu aradaTrakya Türkleri seferberlik sonucunda ancak 45,000 asker çıkarabilmiştir

Bunu da Okuyabilirsin...
Laiklik İlkesi Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Osmanlı’nın 1. Balkan Savaşı’nda Kaybettiği Topraklar

Bulgarlar, Çatalca’ya kadar ilerledi ve İstanbul’u tehdit etmeye başladı. Öte yandan Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan orduları, Makedonya’yı tamamen işgal ettiler. Diğer Balkan ülkelerini kendine karşı tehdit olarak gören Arnavutluk, bağımsızlığını ilan etti. Yunanistan, Gökçeada (İmroz) ve Bozcaada dışındaki Ege Adaları’nı işgal etti.

Savaş, 1913 yılı Mayıs ayında Londra’da imzalanan Londra Antlaşması ile sone erdi. Antlaşmaya göre:
Arnavutluk bağımsızlığını kazandı. Girit Adası Yunanistan’a verildi.
Osmanlı İmparatorluğu’nun Trakya sınırı Edirne ve Kırklareli illerini dışarıda bırakacak şekilde Midye-Enez Hattı oldu.

II. Balkan Savaşı

Balkan Savaşı’nda daha fazla toprak kazanan Bulgaristan’ın bu durumunu kabul etmeyen Yunanistan, Karadağ, Sırbistan ve I. Balkan Savaşı’na katılmayan Romanya Krallığı birleşerek, Bulgaristan’a karşı savaş açtılar. Bulgarların Doğu Trakya’daki birliklerini batıya kaydırmasından faydalanan Osmanlı Ordusu, Midye-Enez çizgisini aşarak, Edirne ve Kırklareli’ni geri aldı.

Bunu da Okuyabilirsin...
Halkçılık nedir? Halkçılığa dair inkılaplar

II. Balkan Savaşı Ağustos 1913 tarihli Bükreş Antlaşması ile bitti. Bu antlaşma ile Bulgaristan; Dobruca’yı Romanya’ya, Kavala’yı Yunanistan’a vermiş ve Makedonya’dan ufak bir toprak parçası almıştır.
II. Balkan Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Yaptığı Anlaşmalar
Bu antlaşmayı takiben Osmanlı İmparatorluğu yine 1913 yılında İstanbul Antlaşması’nı yaptı. Kırklareli ve Dimetoka, Osmanlı İmparatorluğu’na geri verildi. Batı Trakya ve Dedeağaç, Bulgaristan’da kaldı.
Osmanlı İmparatorluğu bu savaşın sonunda Yunanistan’la Atina Antlaşması’nı yaptı. Girit ve Ege Adaları, Yunanistan’a verildi. Yunanistan’da kalan Türklerin durumu da düzenlendi. Sırbistan ve Karadağ’ın, Osmanlı İmparatorluğu’yla sınırı kalmadığı için antlaşma imzalanmamıştır.
Osmanlı İmparatorluğu, Sırbistan ile de Bulgaristan’la yaptığından farklı bir İstanbul Antlaşması imzalamıştır.

Her üç anlaşmada da Balkan devletlerinin sınırları içinde kalan Türk topluluğunun durumuna ilişkin hükümler bulunmakta, Balkanlardaki Türk halkının din ve mezhep özgürlüğü, Türkçe öğretim yapan ilk ve orta okulların açılması gibi hususlara yer verilmektedir.

Balkan Savaşı sonrasında Osmanlı İmparatorluğu yeni kurulan devletler karşısında büyük bir yenilgiye uğramış, Meriç Nehri’nin batısındaki tüm topraklarını kaybetmiş, Ege Adaları’nın kaderini de büyük devletlerin eline bırakmak zorunda kalmıştır.

Bilgitor
Gönderiliyor
Kullanıcı Oyları
( oy)

Yorum Bırak