Bu Yazıda Neler Var?
Mustafa Kemal Atatürk’ün 1917 yılında yazdığı rapor ve daha sonra bu rapora ek olarak yazdığı rapor Filistin açısından dikkat çekici özellikler taşıyor. Dahası, bu iki raporda Filistin’in Türkiye için hayati bir önem taşıdığı görülüyor.
Filistin’de Hristiyan Hükumet
Raporlardan ilki 20 Eylül 1917, öteki (ek rapor) ise 24 Eylül 1917 tarihlerini taşıyanı yazdığında Mustafa Kemal Atatürk’ün 7. Ordu Kumandanı olduğunu da belirtmek gerekiyor.
Atatürk’ün 7. Ordu Kumandanı olarak yazdığı 20 Eylül 1917 tarihli yazdığı raporda Türkiye’nin ve cephelerin durumunu veriyor. Bu arada Filistin’deki gelişmelere de değiniyor.
Sina ve Hicaz cephelerindeki henüz “askeri ve siyasi” hedeflerine ulaşamayan düşmandan söz ediyor.
Bu bölümde Mustafa Kemal Atatürk Filistin’de Hristiyan hükumetin kurulmasını “İngiltere’ye hizmet eden bir İslam aleminin esası ve İngiltere nüfuzuna tabi bir Filistin Hıristiyan hükümetinin kurulması ve bu şekilde” dedikten sonra yapılması düşünülenleri anlatıyor, raporunda.
Filistin’den Çıkarılmanın Anlamı
Mustafa Kemal Atatürk’ün 20 Eylül 1917 tarihli raporunda dile getirdiği Filistin’de kurulması düşünülen Hristiyan hükumetin ardından Mısır, Süveyş ve Bahr-i Ahmer’in (Kızıldeniz) sonsuza kadar ele geçirilmesi yatmaktadır. Yani Filistin Türkiye’nin son dini kuvvetlerinden ve en güzel yerlerinden uzaklaştırmak ve ayırmak” heveslerinin dini açıdan bağlarının koparılmasını sağlayacaktır, İngiltere için, I. Dünya Savaşı’nın hedefleri arasında yer alıyor, raporda belirttiğine göre. Kısaca Türkiye’yi söz konusu coğrafyadan çıkarmak için Türkleri. Filistin’den koparmakla coğrafyadan koparmanın olanaklı olacağı düşünülüyor.
Aynı raporda Mustafa Kemal Atatürk Almanların durumundan söz ederken Alman teğmenleri aracılığıyla aşiret reisleriyle doğrudan temas kurulduğu belirtiliyor. Raporun sonlarında memleketin tümüyle elden çıkacağını ve Alman sömürgesi olacağı konusunda uyarıda bulunuyor.
20 Eylül 1917 tarihli rapora ek olarak yazdığı 24 Eylül 1917 tarihinde ise yine Filistin’e dikkat çekiyor, 7. Ordu Kumandanı Tuğgeneral Mustafa Kemal Atatürk. “… O halde Osmanlı Devleti’nin, bugün toplayabildiği ve ayırdığı bütün kuvvetlerle Filistin’in adım adım müdafaasına koşmaktan başka alacağı bir karar olmadığı gibi memleketin içinde ve dışında başka iktisat edebileceği kuvvetleri de bu cepheye şimdiden yetiştirmek mecburiyeti vardır.” ifadeleri yer alıyor.
Mustafa Kemal Atatürk’ün 1917 yılı rapor ve ona ek olarak yazdığında dile getirdiği gibi kaybedilen Filistin topraklarının Türkiye için yaşamsal önem taşıdığı görülüyor.
Mustafa ASLAN
