Bu Yazıda Neler Var?
Âşık Veysel Şatıroğlu (25 Ekim 1894 – 21 Mart 1973)
1894 Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde 1894 yılında doğmuştur. Aşık Veysel Şatıroğlu’nun babası Ahmet bey, çiftçilik yapıyordu.
Veysel’in çocukluk döneminde bölgede Çiçek Hastalığı nedeniyle ölümler artmıştı. Veysel’in iki kız kardeşi de bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Veysel’in kendi anlattığına göre aynı hastalık nedeniyle iki gözünü de kaybeder.
Veysel’in babası ona oyalanır diyerekten bir bağlama satın aldı. Dış dünyayla 7 yaşından itibaren görerek değil de hissederek irtibat kurmaya başlayan küçük Veysel’in hayatındaki dönüm noktası bu bağlama olmuştur. Radyodan dinlediği ünlü halk ozanlarının türkülerini öğrenmeye ve bağlamayla çalıp söylemeye başladı. Sivas Maarif Müdürü olan Ahmet Kutsi Tecer, Veysel’le 1930 yılında bir şiir gecesinde tanışmıştır. Bu tanışma ile birlikte Ahmet Kutsi, Veysel’e destek olmaya başlamış, onun bir çok ili gezmesini sağlamıştır.
Türk Halk Müziği Âşık geleneği için son büyük temsilci olarak gösterilen Âşık Veysel, Türkiye’yi adım adım dolaşmıştır. Bu dönem, Köy Enstitüleri’nde bağlama hocalığı dönemdir. Aşık Veysel, 1965 yılında çıkarılan özel kanunla maaş almaya başlamıştır. 1970 ve sonraki yıllarda dönemin popüler şarkıcıları tarafından deyişlerinin söylenmesi ile birlikte geniş kitlelere ulaşmıştır. Fikret Kızılok, Hümeyra, Esin Avşar ve Selda Bağcan gibi sanatçılar Veysel’in şarkılarını seslendirmiştir.
Türkçeyi çok seven ve ustalıkla kullanılan ozan, Atatürk, Bayrak, ülke sevgisinin yanında doğayı ve insanı tutku derecesinde sevmektedir. Bunu eserlerinde yoğun olarak yansıtmıştır. Toplumsal sorunlara karşı duyarlıdır. Dini ve siyasi konularda ince dokunuşlar yapmıştır. Eserlerinde yer yer karmaşık duygulara, umuda, umutsuzluklara, hüzün ve acının izlerine rastlanır. Bununla birlikte eserlerinin temelinde yaşama olan sevgi vardır. Bu karşıtlıkları şiirlerinde iç içe görmek mümkündür. Şiirleri 1944 yılı basımı olan Deyişler, 1950 tarihli Sazımdan Sesler ve 1970 tarihli Dostlar Beni Hatırlasın adlı kitaplarda toplanmıştır.
Aşık Veysel Şatıroğlu, 1973 yılında akciğer kanseri nedeniyle hayatını kaybetti. 1984 yılında, eserleri Bütün Şiirleri adıyla yeniden basıldı. Şarkışla ‘da her sene Aşık Veysel Şatıroğlu şenlikleri düzenlenmektedir. Kasım 2014’te Devlet Opera ve Balesi Âşık Veysel’in ölümünün 41. yılı anısına tek perdelik dans tiyatrosu olan “Dostlar Beni Hatırlasın” sahneye konulmuştur.
Aşık Veysel Şatıroğlu’nun Eserleri
Anlatamam derdimi
Arasam seni gül ilen
Atatürk’e ağıt
Beni hor görme
Beş günlük Dünya
Bir kökte uzamış
Birlik destanı
Çiçekler
Cümle âlem senindir
Derdimi dökersem derin dereye
Dost çevirmiş yüzünü benden
Dost yolunda
Dostlar beni hatırlasın
Dün gece yar eşiğinde
Dünya’ya gelmemde maksat
Esti bahar yeli
Gel ey âşık
Gonca gülün kokusuna
Gönül sana nasihatim
Gözyaşı armağan
Güzelliğin on para etmez
Kahpe felek
Kara toprak
Kızılırmak seni seni
Küçük dünyam
Murat
Ne ötersin dertli dertli
Necip
Sazım
Seherin vaktinde
Sekizinci ayın yirmi ikisi
Sen Bir Ceylan Olsan
Sen varsın
Şu geniş Dünya’ya
Uzun ince bir yoldayım
Yaz gelsin
Yıldız (Sivas ellerinde)
Bilgitor
