Albert Einstein, Hayatı ve Buluşları

Albert Einstein Kimdir? Albert Einstein’in, hayatı ve buluşları kısaca…

Atom enerjisinin gelişimi üzerinde büyük etkisi olan, Genel Görelilik Teorisini geliştiren ve 20. yüzyılın en etkili bilim adamlarından biri olarak kabul edilen Alman fizikçi Albert Einstein, 14 Mart 1879 tarihinde Almanya’nın Uhm kentinde doğdu.

Albert Einstein, okul öncesi dönemde konuşma güçlüğü çekiyordu. Beş yaşındayken Katolik Hıristiyan ilkokuluna verildi. Bu okuldaki sıkı disiplin ve ezberci anlayışın sıkıcılığına rağmen Albert Einstein yüksek notlar alarak sınıf atlamış ve sonraki dönemlerde de sınıfında birinci olmuştur. Bu dönemde keman dersleri almaya başladı ve amatör olarak iyi seviyede bir kemancı oldu. Albert Einstein, dokuz buçuk yaşında Katolik ilkokulundan ayrıldı ve Luitpold Gymnasium’da eğitim görmeye başladı. Antik Yunanca ve Latince’ye büyük önem veren bu okulda modern diller, coğrafya, edebiyat ve matematik müfredatı öne çıkıyordu. Bu okul çok disiplinli otoriter öğretmenlere sahipti. Einstein’ın bağımsız, isyankar kişiliği buradaki öğretmenlerin hiç hoşuna gitmiyordu.

Einstein 10 yaşındayken, ailesi tarafından haftada bir yemeğe çağrılan ve yoksul bir Yahudi olan, üniversite öğrencisi Max Talmud ile konuşmaktan büyük keyif alıyordu. Talmud, Einstein’daki dehayı hemen fark etmişti. Einstein’a çeşitli popüler bilim kitapları getiriyordu. Bir defasında, Öklid’in Elemanlar kitabını getirdi. Einstein kitaptaki problemler üzerinde çalışmaya başladı. Bütün problemleri çözmüştü ve ayrıca teoremlere alternatif kanıtlar da bulmuştu. Einstein’ın mühendis amcası Jakob, 1891 yazında bir cebir kitabı getirmişti. O yaz, Pisagor teoreminin tekrar bir ispatını yapan Einstein, cebir ve geometriden sonra kalkülüse yöneldi. 16 yaşına geldiğinde kendi başına diferansiyel ve integral hesaplamaları ile analitik geometriyi öğrenmişti.

Albert Einstein’ın babası ve amcasının şirketi 1894’te iflas edince iki aile İtalya’ya göçtü. 15 yaşındaki Albert’ın Münih’te kalıp okulunu Gymnasium’da bitirmesine karar verildi. Münih’te tek başına altı ay geçiren Einstein bunalıma girdi ve “sinir sorunları nedeniyle ailesinin yanında bulunması” gerektiği yönünde bir rapor alarak ailesine haber vermeden Gymnasium’dan ayrılıp ailesinin bulunduğu İtalya’ya gitti. İtalya’da, İsviçre’deki Federal Politeknik Okulu’na girmek için yoğun şekilde ders çalıştı.

Einstein, Almanya’nın militarizminden ve sıkı disiplininden hiç hoşlanmıyordu, zorunlu askerlik yapmak da istemiyordu. Babasını ikna ederek 28 Ocak 1896’da Almanya vatandaşlığından resmi olarak çıkmış oldu. Buna karşın 1901 yılına kadar İsviçre vatandaşlığını almadı. Einstein bu beş yıl boyunca vatansız olarak yaşadı.

Albert Einstein 13 Yaşında

Albert Einstein İsviçre’de

Albert Einstein,1895 Ekiminde Zürih’e giderek Politeknik’te kabul sınavına girdi. Babasının isteğiyle mühendislik bölümüne başvurdu. Kabul sınavında matematik ve fizikte üstün dereceler aldı ama diğer bölümlerde başarısız olmuştu. Einstein’ın potansiyelini gören Politeknik’in yöneticisi, onun bir İsviçre lisesinde diploma alıp tekrar başvurmasını önerdi. Bunun üzerine Einstein, İsviçre’nin Aarau bölgesinde bir liseye gönderildi. Bu lise, saygı duyulan, açık fikirli bir öğretmen olan Jost Winteler tarafından yönetiliyordu. Okulda öğrenciler, bağımsız düşünmeye teşvik ediliyordu. Einstein, 1896’da yüksek notlar ile final sınavlarını geçti. Mezun olduktan sonra da Politeknik’e kabul edildi.

Albert Einstein, Politeknik’te fiziği tercih etti. Fizik departmanı büyük ve modern bir binadaydı ve çok iyi ekipmana sahipti. Fakülte dünya standartlarındaydı. Adolf Hurwitz ve Hermann Minkowski gibi ünlü matematikçiler, Einstein’ın profesörleri arasındaydı. Politeknik’te tanıştığı Sırp kökenli Mileva Marić ile üniversite son sınıfta evlenmeye karar verdiler.

Einstein, Profesör Heinrich Weber’in elektroteknik laboratuvarı dersini almaya başladı. Weber’in fiziğe giriş derslerini beğeniyor ancak daha ileri fizik konularındaki derslerini yetersiz buluyordu. Weber Maxwell’in elektromanyetik kuramı hakkında hiç konuşmuyordu. Bu durum Einstein tarafından eleştirilince, ukala bir tavır olarak algılandı. Bu tavrı nedeniyle mezun olduğunda, üniversitede akademik bir pozisyona yerleşmesine Weber engel oldu.

Weber’in elektrik ve manyetizm derslerinden hayal kırıklığına uğrayan Albert Einstein, bu konuları kendi başına çalışmaya karar verdi. Elektromanyetizm konusunda pek çok kitap edindi ve bunları kendi başına çalıştı.

Einstein ve eşi Mileva Maric, 1900

1900’da üniversiteden fizik diploması ile mezun oldu. Üniversitede bir asistanlık pozisyonu bulmak istiyordu, böylece doktorası için araştırma yapabilecekti. Fakat üniversite yıllarında pek çok profesörünü isyankar tavırları ile kızdırmıştı. Profesörler tavsiye mektuplarını yazdıktan sonra Einstein Politeknik’te bir pozisyon bulamadı. Başka üniversitelerde, kendi araştırma makalelerini göndererek pozisyonlar aradı ama hiç olumlu cevap alamadı.

Einstein’ın Akademik Kariyeri

Ayrıca mezuniyetten sonra 2 yıl öğretmenlik işi aradı. Bir süre Bern’de bir patent ofisinde, asistan müfettiş olarak çalıştı. 1908’de artık büyük bir bilim adamı olarak tanınıyordu ve Bern Üniversitesinde öğretmen olarak atanmıştı. Sonraki sene patent ofisindeki işinden ve öğretmenlikten ayrıldı ve Zürih Üniversitesinde fizik doçentliğine başladı. 1911 yılında Prag’da Karl-Ferdinand Üniversitesinde profesörlük unvanı aldı. Aynı yıl; yeni genel görelilik kuramına göre, başka bir yıldızın ışığının güneş tarafından kırılacağını hesaplamıştır. Bu tahmini sonradan Arthur Eddington’un 1919’daki güneş tutulması gözleminde doğrulanmıştır. 1914 yılında Almanya’ya döndü, Kaiser Willhelm Fizik Enstitüsü’nde yönetici, Berlin Humboldt Üniversitesinde profesör oldu. 1916 yılında Alman Fizik Derneği’ın başkanı olmuştur. Albert Einstein, 1911 yılında, 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü’ne layık görülmüştür. O dönemde görelilik hala tartışmalı görüldüğü için, ödül fotoelektrik etkisini açıklaması nedeniyle verilmiştir. 1925 yılında da Royal Society tarafından Copley Medal almıştır.

Albert Einstein, 18 Nisan 1955 tarihinde iç kanama geçirdi. 76 yaşında, Princeton Hastanesi’nde gece saat 01.55’te yaşamını yitirdi.

Albert Einstein’in Bilimsel Çalışmaları

Özel görelilik kuramı
Genel görelilik kuramı
Kütle-enerji eşitliği
Fotoelektrik etki
(Einstein bu çalışması nedeniyle 1921 yılında Fizik Nobel Ödülünü kazanmıştır.)
Brown hareketi ve istatistiksel fizik
Bose-Einstein istatistiği (Bose-Einstein yoğunlaşması)
Kuantum fiziği ve belirsizlik ilkesi
Niels Bohr ile tartışmaları
Kozmoloji
Birleşik alan kuramı

Bilgitor